1. Waeren noch absent de heeren van Delfft, Goude ende Den Briel met die van Schoonhoven. Ende is daeromme vooreerst ghedaen lecture van verscheyden missiven bij de ministers van den Staet aen de ghemeene regeeringe geschreeven van verscheyden oirten ende voornaemelijcken van den 17^en martii van den resident Cracouw van Elseneur, meldende datten 14^en may een rijcxdagh in Denemercken weesen zal ende datten coningh noch nyet en desisteert van zijn voorneemen in ’t heffen van so excessive thollen, maer so de geruchten comen op verscheyden waeren dezelve noch soude geresolveert zijn te verhooghen. Ende datter sonder nyeuwe besendinge van hier geen apparentie is van eenige verminderinghe; datt apparentie is dat den thol in der Pellauw ende tot Coninghsbergen best soude connen werden affgeschafft, so men alhier moght goedtvinden te verbieden dat voor een cleynen tijt gheen scheepen op Coninghsbergen van hier souden mogen vaeren, dat onder den ingeseetenen aldaer sodanige alteratie soude connen causeren dat den vorst daerdeur genootsaeckt soude werden die aff te schaffen, tenmintsten voor soveel als jegens reeden sijn verhoort; datte clachten van de ingeseetenen van Denemercken tegens deesen Saet langhs so ghrooter worden ende dat Zijn Ma.^t die alle aenneempt ende beloofft die te doen hebben satisfactie sonder eens alvooren te examineren off gefondeert mogen zijn off nyet; datten coningh meede persisteert affter de Lap geen oorloghscheepen van deesen Staet meer te willen gedoogen tottet convoieren van de scheepen herwaertaen als vier, alsso de meerder sterckte hem suspect is, willende datte reste binnen de havens sullen blijven; datten zelven coningh meede alle sijn oorloghscheepen so ghroote als cleyne gereedt maeckt soo om te verhinderen dat tegens sijn danck nyemandt deur de Sonde passere, alsmeede om dezelve te gebruycken tegens onse Groenlandtsvaerders ende de saecke daernae te beleyden dat minder getal van scheepen derwaertsaen gebruyckt werden om denzelven handel ende den prijs van den traen als jegenwoordigh geschiet nyet t’eenemael op nyet te brenghen ende te ruïneren.

Waaren meede advijsen dat des conings natuurlijcken zoon Christiaen Uldrick de Guldenleeuw voor ambassadeur soude ghaen tot Brussel aen den cardinael-infante ende van daer voort nae Spagnen ende dat meede van daer een ordinaris resident tot Brussel soude werden gesonden; den coningh soude meede geresolveert sijn opte Lap ende voor de Drooghe noch nyeuwe schanssen te leggen om den deurvaert tegens zijn danck te beeter te connen verhinderen. Dan waeren tot Dantsick voorslaeghen dat men van Dantsick aff op Noordcoppen ende vandaerop op Gottenburch den salpeeter soude connen oversenden om den hoogen Deenssen thol te ontghaen mits geevende 2 Ã 3 percento so men soude connen accorderen, dat men meent dat in den somer met waegens ende in den winter over ijs met sleedssen bequaemelijck soude connen werden ghedaen.

Brieven van den 25^en martii van Billerbeeck melden datten marquys de Lede weegen den cardinael-infante gecommitteert was omme aen den hartogh van Nieuborch aff te vraeghen sijn resolutie off hij voortaen was van meeninge te volghen de zijde van den keyser offte een ander partije, om daernae haer zaecken te dirigeren; datte Vereenighde Cantons tot Baden den keyser alleen toegestaen hadden den coop ende uytvoer van vivres, maer de reste als den uytvoer van cruyt ende ammunitie ende ’t lichten van volck affgeslaeghen; dat binnen Colen den 24^en ’s nachts een aertbeevinge was geweest.

2. Is meede geleesen zeeckere acte van ’t gebesogneerde opte vergaderinge van de Stenden van Polen tot Warssauw ende daerbij gebleecken van de clachten van de Stenden tegens den coningh die aldaer verhandelt waeren, daerinne bestaende dat den coningh buyten haer weeten uyt het rijck bij den keyser was gereyst, dat hij nyet vermoghte; waerom zij daervan de reeden wilden weeten ende wat hij metten keyser gesproocken ende verhandelt hadde. Daerop hij geantwoordt hadde om zijn indispositie naer de badstoven gereyst te weesen ende belangende ’t vorder ongehouden te weesen haer te segghen wat hij bij den keyser gedaen ende geslooten hadde, doch was hem weeder gerepliceert so sulcx weer gebeuren moghte, dat vrij de sleutels met hem moght neemen ende wel toesien dat op zijn weedercompste de deuren ende poorten nyet moght geslooten vinden.

Ten 2^en dat reeden wilden hebben van den inval in Lijfflandt, off den coningh daertoe consent gegeeven hadde off yemant anders, den coningh verclaerende ’tzelve te ignoreren, dat sustineerden ’tzelve nyet apparent te weesen. In allen gevalle dat claer genoch bleeck deur toedoen van den keurvorst van Brandenborch ’tzelve veroorsaeckt te weesen met zijn kennisse ende dat daerom vanweegen ’t rijck den keurvorst van Brandenburch behoorde te werden aengeschreeven om reedenen van zijn doen te gheeven.

Ten 3^en hadden geclaeght over den coningh dat hij zeecker prins van ’t rijck aen een jonge prinsesse van Hongaren verloofft hadde, dezelve noch beyde minderjaerigh zijnde, dat hij meede nyet vermoght te doen als strijdende mette privilegen van ’t rijck. Dat oock tegens de verhooginge van den tol tot Dantsick geprotesteert hadden ende wilden dat Zijn Ma.^t soude verdraeghen ende met die van Dantsick accorderen. Hadden meede instantiën gedaen tot affschaffinge van den thol in der Pellauw, maer sodanigh antwoort becomen dat men daeruyt mercken conde dat men haer een ey wilde gheeven om een hoen weeder te neemen. Hadden oock geclaeght over ’t vergheeven van zeecker leen aen den Keurlandschen vorst ghedaen, dat sij sustineerden in den macht van den coningh nyet te weesen ende oock tegens de privilegiën, versoeckende daervan reparatie daertoe den coningh nyet verstaen conde, ende seer veel disputen om gevallen zijn, doch tevergeeffs; waeromme oock bij haer wel 72 protesten daertegens gedaen waeren. Eenige van den adel van ’t rijck bij den keyser met vorstelijcke titulen vereert, versochten in dat rijck meede die titulen te mogen gebruycken, doch was bij de Stenden affgeslaegen ende haer aengeseyt sij moghten buyten ’t rijck bij den keyser ghaen wonen wilden sij die titulen hooren. Ende claeghde voornaemelijcken zeecker edelman van de Stenden over de proceduuren van den canselier dat dit alles sijn werck was om deese eertitulen in te voeren in ’t rijck ende daerdeur haer meester boven andere te maecken, hem aenseggende dat sulcx bij de Stenden noyt geleeden soude werden. Dan de canselier geantwoort hebbende dat men hem zijn hoornen wel wat affslaen ende de wolle beneemen soude, dat hij dan wel met wat meerder beleeffheyt soude spreecken, hadden al den adel datelijck denzelven den hand gebooden ende met eenen mondt sijn spreecken gestandt gedaen. ’Twelck seer ghroote onlusten in de vergaderinghe hadde gecauseert, sodatten coningh voor slimmer vreesende haer de eenigheyt ten hooghsten gerecommandeert, het weghneemen van de disputen aengeraeden ende de swaericheeden van den Turck te bevreesen, die met 200.000 man nae alle apparentie op haer affquam, leevendigh voor ooghen gestelt ende teffens meede geprotesteert hadde tegens de onheylen die door haere differsiën souden connen werden veroorsaeckt, doch hadde weynigh geholpen.

Den coningh hadde meede tot zijn hoffhoudinge een subsidie van 24 coopborden, dat een goede somme gelts is, geeyscht, maer was hem affgeslaegen ende alleenlijck het vierdepart toegestaen, met bijvoeginge datten coningh zijn oeconomie ende hoffhoudinge wat maetighen mocht.

In summa en was op deesen rijcxdagh nyet uytgerecht, maer waeren re infecta ende onverrichter saecken gescheyden, doch was eenen anderen rijcxdagh cort nae Paesschen geleyt om alsdan nae gelegentheyt van tijdt ende saecken te concluderen.

Belanghende den prince Casimirus in Vranckrijck gedetineert, waeren tevreeden de handt te bieden tot desselffs ontslaeghinge, maer de betaelinge van de oncosten ter somme van 100.000 £ ter cause van dien gedaen ende bij den coningh geëyscht, wierde bij de Stenden rondelijck geëxcuseert ende gesustineert datten coningh die zelffs moght betaelen.

3. Is meede geleesen seeckere geschriffte behelsende het gepasseerde opten laetsten rijcxdagh gehouden in februario lestleeden binnen Nieucoppen in Sweeden, waerbij bleeck opte propositie weegen de coninginne ghedaen bij den Rijcxstenden geresolveert te weesen, dat men bij alle behoorlijcke middelen trachten soude omme op ghoede equitabile conditiën vreede in Duytslandt ende een affcompste van den oorloghe te maecken ende omme daertoe te beeter te connen geraecken, dat men trachten soude de wapenen met alle vigeur te voeren. Tot welcken eynde oock geconsenteert was dat men den 10^en man van de boeren ende den 20^e van den adel soude toestaen geprest te werden; dat daerenboven de burgers van de steeden alle de matroosen totte scheepen souden moeten versorgen ende tot onderhoudt van dezelve toestaen een schattinge opte graenen ende ander middelen meer, daerinne de boeren met een halff schat ende den adel met een vierendeel schat souden hebben te contribueren, alles voor den tijdt van twee jaeren; verhoopende bij dit middel haer intentie te sullen becomen. Ende is alles gehouden voor een simpele notificatie.

4. Daernae is ghedaen lecture van de resolutiën zeedert den 27^en martii lestleeden ter vergaderinge genoomen ende zijn dezelve daermeede gehouden voor gearresteert, uytgeseyt dat op ’t reduceren van de custscheepen onder de Collegiën ter Admiraliteyt die van Amsterdam, Enckhuysen ende wij verclaerden geen consent gedraegen te hebben voor ende alleer de provintiën seeckerheyt sullen hebben gepresteert dat haere quote in dezelve promptelijcken sall werden gefurneert. Is meede gemoveert datte resolutie tegens het steygheren van den ghelde ende de renovatie van ’t placcaet van tolerantie opte spoedichste in ’t werck behoort te werden gestelt. Die van Enckhuysen urgeerden meede datte ossescheepen moght toegestaen werden dispensatie van ’t verbot tegens het uytvaeren van de scheepen genoomen. Ende is verstaen dat deese zaecken in naerder omvraege sullen werden gebracht.

5. Ter occasie van de lecture der resolutiën van de verleeden weecke in omvraeghe gebracht zijnde op wat voet de renovatie van ’t placcaet op ’t stuck van de tolerantie der goude ende silveren spetiën best allomme in train sal connen werden gebracht, is verstaen dattet zelve de novo in alle provintiën zal werden gepubliceert ende is in conformité van dien allen comptabilen den eedt affghenomen; dat ten zelven eynde ter Generaliteyt zeeckeren dagh sal worden geprefigeert op welcken hetzelve in alle provintiën op één dagh sal werden ghedaen ende dat voorts de respective steeden aen deese vergaderinge ende de provintiën ter Generaliteyt sullen inschrijven de debvoiren bij haer deesenaenghaende aengewent ende die nyet in en schrijven dat die voor deserieus gereeckent sullen worden ende voorts ten aensien van dezelve genomen sodanigen naerderen resolutie als men zal vinden te behooren.

6. De lichtinge van de 6000 waertghelders meede in naerder omvraeghe gebracht werdende, wierde bij alle leeden off absolutelijck geconsenteert off verclaert nyet singulier deesen aenghaende te sullen sijn, uytgeseyt bij ons die alvooren totte excessive nootlijcke affterstallen gelt verschaffen ende voornaemelijcken voor de saecken van de zee ende tot conservatie van dezelve deur behoorlijcke geltmiddelen aen de Admiraliteyten voorsienige wilden gedaen hebben ende wijders ter zee sodanige vorder ordere gestelt dat daeruyt blijcken moght dat men geneegen is dezelve te maincteneren enen nyet t’eenemael de zaecken van ’t landt te postponeren off t’eenemael terseyden te gheeven. Meenden meede dat men alvooren moste weeten waeruyt deese penningen betaelt sullen werden alsso mits de affectatie nyet alleen nyet overschiet, maer aen alles tecort compt, daertoe effenwel so Committeerde Raden verclaeren noch helder noch penningen te vinden is. Ende hierbij persisterende is de zaecke in resumptie gehouden tot merghen.

7. Die van Delfft gesommeert zijnde haer naerder te openen op ’t point van de reductie der interesten, verclaerden gelast te zijn om daerinne meede te mogen consenteren, mits dat men om haer ten aensien van de andere leeden op ’t stuck van de negotiatie gelijck te stellen, soude mogen toestaen dat van het capitael bij haer voor ’t landt gelicht 200.000 £ prompt ende noch 200.000 £ over een halff jaer soude werden affgelost. Waerop gedelibereert zijnde waeren de leeden daermede geenssints tevreeden, vaststellende dat in sulcken cas de heeren van Delfft minder als andere steeden belast souden blijven ende dattet zelve andere steeden verwecken soude om gelijcke sustenuen te doen daerdoor so ghoeden saecke t’eenemael omverre soude connen werden. Versochten daeromme de heeren van Delfft haer de lesten voorslagh te laeten gevallen; dan die van Delfft opiniatrerende zijn versocht haer tegens mergen wat naerder te willen bedencken.

8. De leeden gesommeert zijnde omme naerder te openen de consideratiën van haer principalen over ’t leste voorslagh alhier bij rapport in de vergaderinge gedaen tot weringe van de exorbitante Deensse thollen, meenden de heeren Edelen dewijl dit een saecke was van zeer grooten gewichte daer met alle circumspectie in diende geghaen, dat daerom goedt weesen soude alvooren daerinne te treeden, dat door voorgaende gedeputeerden Sijn Hoogheyt moght worden versocht om over deese saecke sijn naerder consideratiën die hem moghten voorghecomen zijn te openen ende dienthalven mette zelve leeden te comen in naerder conferentie ende examen van alle de zelve omme nae ghedaen rapport naerder inne geresolveert te werden. Alle d’andere leeden waeren hiermeede tevreeden, mits dat sulcx sonder tijdtverlies op naernoen soude mogen werden ghedaen. Waerop Zijn Hoogheyt gesommeert zijnde off ’tzelve hem naerder te passe souden mogen comen ende gerapporteert weesende van jae, zijn de vorige leeden versocht op naernoen te drye uuren dezelve commissie te willen voltrecken, gelijck bij dezelve aenghenomen is.

9. Is meede geleesen zeecker advijs van de raeden ter Admiraliteyt tot Enckhuysen belanghende het toestaen van ’t uytvaeren van de ossescheepen van den 5^en aprilis van inhoude dat men sulcx soude mogen toestaen omdat in haer reguard geen questie is, maer alleen belanghende de Zond, die bij haer nyet en werdt deurgevaeren. Doch dat men derzelver uytvaert soude mogen restringeren op Lijsterdiep ende Huyer in Holtsteyn, werwertaen de ossen van andere canten genochsaem sullen connen werden gedreeven. Hierop meede gedelibereert zijnde is meede goedgevonden deese saecke alvooren met Zijn Hoogheyt te communiceren ende daervan rapport te doen.

10. Is geleesen zeecker missive van de heeren Staten van Utrecht aen de vergaderinge geaddresseert van date den 1^en april 1640 van inhoude, dewijl bij weederzijdts provintiën goedgevonden is dat belanghende de clachten gedaen over de extraordinair beswaeringe van ’t stijffssel, meel, broot ende bisschuyt uytte lande van Utrecht alhier innecomende ende daerteegens de beswaernisse van de Hollandse bieren in Utrecht comende, naerder deur eenige gecommitteerden in conferentie zal werden getreden om de disputen dienaenghaende ontstaen bij de beste middelen te accomoderen; dat daeromme deese vergaderinge hierentusschen bij provisie den vaart wilde openstellen ende alle gedaene arresten ende quellingen op scheepen ende ghoederen affdoen ende teffens tijdt ende plaetse te prefigeren om deese conferentie op ’t spoedichste te voltrecken. Waerop gedelibereert zijnde ghoedtgevonden is dat metten aldereersten tijdt ende plaetse sal werden gedecerneert; doch hierentusschen de zaecke gelaeten in state so die is.

11. Die van Delfft effter gesommeert zijnde omme op ’t stuck van de reductie metten gedaenen voorslagh van 200.000 £ prompt aen haer ingeseetenen te doen afflossen ende daerenboven noch t’eynde ’s jaers so veel als l’advenant andere comptoiren van Dordrecht ende Haerlem reedelijck zal worden bevonden te willen conformeren, persisteerden sulcx nyet te connen doen ende contrarie gelast te weesen. D’andere leeden verclaerden meede expresselijcken gelast te weesen omme de heeren van Delfft nyet meer toe te gheeven; sodatte zaecke noch heen noch weer connende werden gebracht, die van Delfft eyntelijck aenghenomen haer principalen, was ’t doenlijcken, naerder te disponeren.

12. Wij van gelijcken gesommeert zijnde omme op ’t lichten van de 6000 waertgelders ons naerder te openen alsso die zaecke nyet langer conde werden geprotraheert, verclaerden alreede om naerder last geschreeven te hebben ende daertoe hoope te hebben soo hierentusschen voor de Admiraliteyten ende saecken ter zee naerder ordre ende geltmiddelen souden connen werden verschafft ende daerbij persisterende, is de zaecke meede vooralsnoch opgehouden moeten werden.

13. Uytte Generaliteyt ingebracht zijnde dat belanghende de dispensatie in de resolutie genomen tegens de combinatie van twee militaire ampten op één persoon, de provintie van Vrieslandt nyet consenteren can ten waere haeren stadhouder graeff Hendrick Casimirus dezelve vrijheyt wierde toegestaen ende dat die van Zeelandt meede op dat stuck onderlinge nyet eens waeren ende daeromme in omvraeghe gebracht zijnde wat deesenaenghaende weegen deese provintie ter Generaliteyt geadviseert sal werden. Is nae deliberatie verstaen om dit stuck te faciliteren ende ’t faveur bij notificatie aen graeff Hendrick van Noordhollandt gedaen, effect te doen sorteren; dat vanweegen deese provintie ter Generaliteyt toegestaen sal mogen werden dat oock in reguarde van de stadhouder van Vrieslandt van nu aff sal werden gedispenseert, sonder yemandt meer ende dat daermeede de deure voor allen anderen sal werden geslooten ende de resolutie van nyeuws weeder vastgestelt.

14. De heeren gecommitteerden met Zijn Hoogheyt naerder gecommuniceert hebbende op ’t voorslagh voor deesen ter vergaderinge ghedaen belanghende het weeren ende sluyten van de Deensse exorbitante thollen, deeden rapport onder bedingh als vooren, dat alles secreet sal moeten werden gehouden. Verclaerden datte opiniën van de leeden met Zijn Hoogheyt geconfereert zijnde, bevonden wierde dat meest alle daerop uytquaemen dat best weesen soude vooreerst deur amicabile ende minnelijcke weeghen deese affschaffinge, is ’t doenlijcken, te doen procureren ende ten zelven eynde de besendinge nae Sweeden sijn voorgangh doen neemen, sonder vorder uytstel een persoon daertoe te despicieren, de instructie daertoe te beraemen, met last om nyet alleen Sijn Ma.^t van Sweeden tot intercessie te versoecken, maer oock metten selven naerder alliantie te maecken omme is ’t noot, faictelijcken dezelve te doen cesseren. Datte zelve ambassadeurs oock last souden hebben haer alvooren te addresseren aen den graeff van Oldenburch ende hartogh van Holsteyn om dezelve de enormiteyt van de zaecke te notificeren ende derzelver intercessie te versoecken ende teffens oock aen de Hanssesteeden omme die meede in de handelinge tegens den coningh te beghrijpen ten aensien van ’t interest dat dezelve in deesen meede sijn lijdende.

Belanghende de vorder preparatiën om eenige scheepen van nu aff te huuren ende de zelve datelijcken mette vloote deur de Belt te doen ghaen, waeren de opiniën van de leeden divers, Sijn Hoogheyt meede alsnu van advijs weesende dattet vooralsnoch best soude weesen dewijl dit deurvaeren tegens yemants danck genochsaem een hostiliteyt is ende nae apparentie hostiliteyt veroorsaecken sal ende dat men vreest dat Spagnen ende Engelant hieronder speelen, ende de saecke beghonnen ende aengedrayt sijnde, alles hem argher openbaeren moght als men noch vermoedt. Dat meede Sweeden, wij alreede geïngageert zijnde in oorloge, te beswaerlijcker daertoe soude weesen te engageren, omdat buyten zijn kennisse sulcx opte hals souden hebben gehaelt, immers met minder advantage bij dezelven soude werden gehandelt. Dat om deese ende andere reedenen sijns oordels best weesen soude ’tgunt door eygen ambassadeurs aen Denemercken selffs nyet en hebben connen obtineren, deur andere vrunden in ’t spel te brenghen souden moghen trachten te becomen ende te effectueren, tot dien eynde de voorige ambassade sonder uytstel sijn voortgangh te doen neemen ten fine hiervooren verhaelt ende onder beneficie van deese ambassade ende van de ghoede effecten daervan te verwachten, bequamen tijdt soude moghen werden gestelt dat de scheepen opten ouden voet haer reyse souden mogen bij der handt neemen, sonder deur ’t vertoeven de ingeseetenen deeser provintie te brenghen in vorder ongeleegentheden.

Ende in cas buyten vermoeden sulcx nyet soude mogen succederen, dat men alsdan met voorgaende communicatie van de croone Sweeden bij der handt soude mogen neemen sodanighe vorder preparatiën van huuren van scheepen ende anderssints als voor deesen voorgeslaegen zijn. Andere leeden waeren van andere opiniën dattet best weesen soude ’t een ende ’t ander teffens te doen, andere dattet huuren van de scheepen wat te laet vallen soude ende misschien nyet wel te becomen, oock misschien nyet het volck daertoe van nooden; dat daeromme nyet vreemt weesen soude dat men de scheepen voor de handt tegens zeeckeren te stellen dagh soude moghen licentiëren om uyt te ghaen ende dewijl deur geruchten meede geoorloght werdt, dat men om de ambassade beeter cracht te doen hebben, oock mine soude maecken van eenige scheepen tegens de naeste reyse extraordinarie aen te neemen ende oock alles in cas van swaricheyt daertegens geprepareert ende gereedt soude moghen hebben omme door dat geruchte ende die preparatiën Zijn Ma.^t ende de Stenden deur meerder impressie van de aenstaende swaericheeden van ’t voorneemen te doen desisteren. Ende souden de leeden versocht sijn geweest deesenaenghaende haere advijsen te openen; dan dien tijdt tot in de avond verloopen weesende, is goedgevonden de deliberatiën uyt te stellen tot op merghen voornoen.

15. Wij effter gepresseert zijnde omme ons naerder te verclaeren op ’t lichten van de 6000 waertghelders ende bemerckende datte leeden daerinne eenparichlijck consenteerden, hebben meede eyntelijck daerinne bewillicht op ’t behaegen, ende is mitsdien geconcludeert datte zelve lichtinge werdt gehouden voor gearresteert.

16. Den resident Spieringh effter instantiën doende om continuatie van ’t subsidie van 50.000 £ ter maent voor de croone van Sweeden, waeren eenige leeden van opinie dat men deese zaecke open soude laeten omme bij de aenstaende ambassadeurs verhandelt te werden; andere noch ongelast zijnde, is de saecke opgehouden totdat dezelve leeden naerder last sullen hebben becomen.

17. Dezelve versoeckende 25 mannen so officiers als matroosen te mogen huuren voor de winterlaegers van Sweeden alhier ende datte zelve met noch andere 16 à 20 scheepen bij hem te huuren tot overvoeren van volck ende ghraenen uyt Sweeden in ’t rijck moght werden toegestaen om deur de Zond te passeren, is goedtgevonden deese saecke op te houden totdat alvooren een zeecker getal geëxpresseert, ende belanghende den uytvaert van de scheepen generalijck gedisponeert off ’t advijs van Zijn Hoogheyt naerder op verstaen zal zijn.

18. Daernae de leeden gesommeert zijnde omme alsnu haer naerder consideratiën ende last te openen belanghende den lesten voorslagh in de verleeden vergaderinge bij rapport alhier ghedaen noopende het weeren van de exorbitante Deense thollen ende het convoieren van de scheepen met macht deur de Beldt ende vorder op ’tgunt met Zijn Hoogheyt op gisteren dienthalven vorder gebesogneert ende meede bij rapport voorgedraegen is geweest, verclaerden de Edelen tot geene extremiteyten te connen verstaen soolange alvooren nyet bij minnelijcke weegen alles getenteert soude zijn en de dat sij daeromme goedtvonden dewijl deur eygen ambassade nyets uytgerecht heefft connen werden, dat daertoe andere geallieerden off vrunden van den Staet behooren te worden verweckt. Vonden daeromme vooreerst goedt de ambassade nae Sweeden ende dat daertoe bequaeme personen moghten werden gedespiceert op ’t alderspoedichste, oock de instructie gereedt gemaeckt ende daerbij gelast nyet alleen desselffs interventie versoeken, maer oock in cas sulcx nyet opereren moght metten zelven een naerder tractaet van alliantie te maecken om Denemercken gesaemenderhandt daertoe te brenghen; doch dattenzelven ambassadeurs vooreerst haer souden hebben te addresseren aen de Hanssesteeden om die meede in deese alliantie te beghrijpen ende teffens meede aen den hartogh van Holtsteyn ende den grave van Oldendorp omme dezelve tot interventie te beweeghen; dat men ondertusschen de saecke alhier leevendigh soude houden ende naerder spreecken in cas alle debvoiren infructueus moghten affloopen wat getal van scheepen men soude mogen aenneemen om de scheepen in zeeckerheydt deur de Beldt te mogen doen passeren; uyt wat middelen dezelve souden connen werden onderhouden ende waer het fons te vinden in cas deur belet van den deurvaert bij weer off windt off ander ongeval de scheepen haer reyse nyet en deeden ende mitsdien van de thollen nyet te verwachten moght sijn, off het last ende veyl, de Assurantiecaemer ende andere gelijcke middelen daertoe nyet en souden connen werden in train gebracht. Ende dat men alsso bij ordre tottet huuren van oorloghscheepen voort soude mogen procederen ende deur die geruchten Zijn Ma.^t ende de Stenden van Denemercken temeer te intimideren ende vervolgens te disponeren om tot deese affschaffinge te verstaen. Ende dat men voorts onder beneficie van deese debvoiren ende op hoope van goede operatie ende succes tegens zeeckeren bequaemen dagh daertoe toe te stellen de scheepen soude moghen ontslaen om te vaeren nae ijders welgevallen.

Die van Dordrecht conformeerden haer met dit advijs temeer omdat sij oordelden dat het deurvaeren deur de Belt tegens danck van den coningh zelffs voor een faictelijckheyt soude werden gereeckent ende mitsdien wij eerst de occasie geseyt souden werden totte oorloge gegeeven te hebben; dat oock het fons daerop de 30 scheepen gehuurt soude worden t’eenemael onzeecker is vermits gebeuren conde dat deur storm ende windt de scheepen van malcanderen verstroyt werdende offte deur meerder macht van Denemercken hem van elders toe te brengen off ander ongeval belet werdende, geen thollen getrocken souden connen werden ende mitsdien alles opte schouderen van ’t landt aencomen soude die mette oorloge tegens Spagnen daertoe onmachtich zijnde den heelen Staet daerdeur in ’t uyterste gevaer ende benautheyt soude connen werden gestelt. Ende schoon daer al raedt toe moght sijn als men vonden nyet geraeden in oorlogh te comen off ’t webbe aen te drayen voor ende alleer met Sweeden naerder gesproocken zal zijn, om teffens te doen dat men noodigh achten soude; meenen oock datte crone Sweeden alles in zijn geheel zijnde beeter sal weesen te beweegen tot deese saecke, daer hij meede geïnteresseert is ende wij alreede in oorloge zijnde ons die last wel voort souden mogen bevoolen laeten. Vreesen oock dat nyet alleen Engelandt de oorloge tegens de Schotten bij d’een off d’ander wegh bijgeleyt weesende, al sijn scheepen derwaertaen soude mogen stuuren om zijn oom in zijn gerechticheyt te defenderen, maer dat oock buyten twijffel uyt Spagnen ende van ’s viants zijde volck ende gelt daernaetoe sal werden gestuurt omme alsso volgens haer oude maxime aldaer meede sedem belli te maecken ende de geheele negotie opte Ooster ende Noorder quartieren te ruïneren; dat al lange in ’t hoofft hebben gehadt ende dat buyten twijffel deesenaenghaende mette Spaensse gecontraheert is. Meenden daeromme datte ambassade nae Sweeden sonder eenigen uytsel behoorde te werden gedaen ende de instructie daervan deur eenige weynige leeden daertoe te committeren met Zijn Hoogheyt gecommuniceert, gearresteert ende vastgestelt soude behooren te werden. Vonden oock nyet ongeraeden dat men middelertijdt noch een geraisonneerden brieff aen Zijn Ma.^t op dit subject soude schrijven ende dat men Cracou specialijcken soude lassten in wat voegen hij dezelve aen Zijn Ma.^t met alle goede officiën sal hebben te seconderen. Sloegen meede voor dat men soude moghen tracteren om de meest beswaerde waeren te becomen uyt Sweeden, Moscoviën, Maroco ende IJrlandt.

Die van Haerlem wilden de advijsen van de leeden alvooren hooren ende dewijl in de rapporten weegen Zijn Hoogheyt eenige veranderinge gevallen is, oock daervan aen haer principalen refereren ende naerder last becomen.

Die van Amsterdam sustineerden so daeruyt bij moiennatie was te doen, dat sulcx met spoedicheyt behoort in ’t werck gestelt te werden voorsoveel haer met vorige advijsen conformeerende, maer meenden dat teffens maght ende courage behoorde te werden gethoont ende de voorgeslaegen 30 scheepen ten fine alsvooren promptelijcken gehuurt ende geëquippeert, te betaelen uytte thollen off sodanigh ander fons als daertoe met eenparicheyt voorgeslaegen ende goedgevonden soude connen werden; dat men voorts de scheepen soude mogen inhouden totten lesten offte tenmintsten totten 20^en maii; dat weynigh schaede bij geleeden zal werden deurdien uyt advijsen vandaer verstaen dat om den laeten vorst de havenen tot noch toe nyet navigabel sijn geweest ende mitsdien bij de scheepen alhier weynich interest is geleeden. Dan belangende de ossescheepen verstonden dat dienthalven naerder consideratiën vielen ende dat men daeromme in reguard van dersselver uytvaert soude mogen dispenseren.

Die van Rotterdam wilden meede alvoren de effecten van de naerder ambassade ende intercessie getenteert ende affgewacht hebben ende de zaecke tegens hoope uytvallende alsdan op vigoureuse remediën naerder gedelibereert hebben; vonden effenwel nyet vreemt dat ondertusschen alles tottet huuren ende aenneemen van scheepen soude mogen werden geprepareert omme tegens de naeste reyse was ’t doenlijcken nae de zaecke uytvalt gereedt te mogen zijn.

Die van ons quartier waeren nyet vreemt van dit advijs, te meer dewijl sij vreesden dat so grooten getal van oorloghscheepen ende sulcken quantiteyt volck nyet so haest soude connen becomen worden als de noot wel vereyscht datte scheepen vertrecken, ende werde bij Enckhuysen voornaemelijcken geürgeert het uytvaeren van de ossescheepen. Wij sustineerden daerbij dat gelijcke reedenen voor de Noordvaerders militeerden vermits die meede nyet deur de Zondt vaeren ende nyet als eygen ingewas aldaer haelen daerover men den thol nyet disputeeren can ende dat oock geen vreese is dattet volck aldaer van de schepen gehaelt sal werden omdat den coningh daer geen maght heefft ende dat daerom de scheepen teffens off gelicentieert off ingehouden souden moeten werden. Versochten meede naerder openinge watte meeninge was off men sonder thol off met thol te betaelen op Noorweegen vaeren soude, ’t eerste nyet wel reedelijck schijnende omdat de thollen opten deurvaert gestelt ende nyet de ingewassen gedisputeert connen worden; behalven dat sonder maght bij hem te hebben nyet doenlijck weesen soude ’t ander gevolght werdende, dat alsdan uyt deese thollen geen fons gemaeckt soude connen werden.

Meest alle andere leeden haer mettet advijs van de heeren Edelen conformerende, is eyntelijck bij den raedtpensionaris verhaelt de consideratiën van de leeden meest daerop uyt te loopen dat alvooren alsnoch tot extremiteyten te comen de sachte middelen sullen werden getenteert, tot dien eynde de ambassade op Sweeden ten fine bij de Edelen verhaelt gevordert, bequaeme personen gedispiceert, de instructie geformeert ende op ’t maecken van de alliantie, oock van de continuatie van ’t subsidie aen Sweeden gesproocken ende de ambassadeurs volle maght toegestaen; dat oock deur deese ambassadeurs de Hensesteeden versocht sullen werden omme haer meede in de alliantie te begheeven ende den hartogh van Holsteyn ende graeff van Oldenburch versocht haer op deese questie te willen intromitteren; dat men interim met vigeur zal besogneren om het last- ende veylgelt off de Assurantiecaemer opte baene te brenghen om daeruyt een fons te formeren tottet aen te neemen oorloghscheepen, is ’t noot; ende dat men onder beneficie van deese ambassade de scheepen generalijcken opten 20^en maii toecomende soude mogen laeten uytvaeren. Dan belanghende de ossescheepen ende de Noordsvaerders wanneer dezelve te dimitteren, dat naerder in omvraege zal werden gebracht. Ende hebben eenige leeden aengenomen van deese consideratiën te rapporteren ende naerder last op te becomen.

19. Opte clachten van de raeden ter Admiraliteyt tot Rotterdam van datten magistraet tot Mastricht bij de Staeten-Generael tot redemptie van de servijsgelden het passagegelt tot weerseggen gecedeert zijnde ende sij dienvolgens twee ontfangers van ’tzelve gestelt hebbende, bij die occasie haer handen meede slaen in ’t landlicent voor de Admiraliteyten geaffecteert. Versochten daerom dat sulcx tijdelijcken geweert ende voorgecomen moght werden. Verclaerde de heer van Noordwijck dat sulcx inderdaet anders bevonden soude werden als geclaeght wordt, ende so waer magh zijn, nam aen alles booven datelijcken te doen rechten. Verscheyden leeden meenden dat ’t een ende ’t ander behoorde te worden gerepareert alsso de servijsgelden maer 25.000 £ bedraegende off daerontrent, het passagegelt temet 40.000 £ ende meer importeren can ende mitsdien al te ghroote advantage was wegghegeeven buyten kennisse van deese regeringe; dan den heer van Noordwijck ter contrariën sustinerende dit contract zeer advantageus ende met groote circumspectie bij den Raedt gemaeckt te weesen, is deese zaecke uytgestelt totdat den heer van Noordwijck van de zaecke naerder bericht sal hebben ghedaen.

20. Die van Delfft gesommeert zijnde haer naerder te verclaeren op ’t stuck van de reductie ende verclaerende gelast te weesen om haer mette andere leeden opten lesten voorslagh te conformeren, is dienvolgens geconcludeert datte reductie van de interesten tegens den penningen XX vastgestelt ende gearresteert werdt ende dat Delfft uyttet fons van 1.000.000 £ met 200.000 £ sal werden geaccommodeert tot afflegginge van haer overtollige negotiatiën, ende nae exspiratie van een jaer dat alsdan opte vorder clachten van die van Delfft ende andere leeden nae behooren sal werden gedisponeert; alles onvermindert de last ende consideratiën van de leeden opte vorder ingrediënten.

21. De Staten-Generael bij missive van den 5^en deeses versoeckende datte lichtinge van de 6000 waertgelders bij Sijn Hoogheyt versocht ende bij de provintiën geconsenteert, in alle provintiën ende aen de leeden van dien volgens vorige repartitie moght werden uytgeschreeven met last omme tegens den 20^en deeses haere compagniën gereedt te hebben ende den naem van den capiteyn alhier over te stuuren omme bij Zijn Hoogheyt de commissie op verleent te mogen werden, mits dat geen Franssen oft Engelssen met off sonder pasport daeronder sullen mogen werden aengenomen. Is goedtgevonden dat dit versoeck in ’t werck sal werden gestelt, met last opte capiteynen belanghende ’t aengeeven van haer naemen ende ’t aenneemen van volck haer te reguleren als voor deesen ende nae ouder gewoonte.

22. De directeurs van de Mase ende van Amsterdam op haer equippage noch ten affteren sijnde d’eene 48.000 £ d’ander 20.000 £ ende versoeckende daervan betaelinge, is ’t versoeck wel reedelijck geoordelt, maer effenwel de zaecke zelff uytgestelt totdat eenige middelen geconsenteert sullen sijn.

23. Is meede geleesen de resolutie ter Generaliteyt opten 31^en martii lestleeden genomen bij dewelcke het reguleren van de custscheepen onder de Admiraliteyten vast werdt gestelt mits datte provintie van haer quote de Collegen sullen versoecken ende datte penningen apart sullen werden ontfangen. Welcken volgens meede alle provintiën in ’t subsidie voor de custscheepen geconsenteert hadden, behalven Gelderlant ende die van Utrecht die aengenomen hadden binnen 14 daeghen haer last inne te brenghen. Doch was geraedener gevonden dezelve te besenden ende was onder beneficie vandien meede goedtgevonden dat den ontfangh van dit subsidie apart soude werden gedaen ende waeren daertoe meede voor ’t Collegie van de Mase, Amsterdam ende ’t Noorderquartier drye particuliere ontfangers gestelt. Ende voorts nyeuwe verdeelinge van scheepen gedaen opte respective Admiraliteyten bij dewelcke eenige scheepen op Vrieslandt staende op ’t College van de Mase geweesen wierden.

Is meede voorgedraeghen zeecker versoeck van de directeurs van Amsterdam notificerende dat haer de administratie van de custscheepen onttrocken zijnde, zij dienvolgens haer daermeede nyet bemoeyen, maer alsso haer aengeschreeven werdt dat van haer scheepen eerstdaeghs eenige in Seelandt sullen invallen die getimmert, gevictalieert ende van verscheyden anckers ende touwen voorsien moeten woerden, dat meede in haer stadt noch een schip leyt daer vrij wat aen te doen is. Versochten daeromme dat aen de Admiraliteyt penningen moghten werden gefurneert omme deese necessiteyten te versorgen ende den oirboir te doen opdat de scheepen nyet in de havens blijven liggen ende den zee ten besten werde gegheeven. Waerop gedelibereert sijnde meenden veele leeden dat men 1/3 van de 699.000 £, weesende onse quote in de custscheepen, soude mogen doen negotiëren ende de gestelde ontfangers dit gelt behandigen te fine als versocht wordt. Andere hadden hiertoe geen last, waeromme het point van de negotiatie opgehouden is in resumptie.

Belangende het vorder versochten de heeren van Amsterdam copye van de resolutie ter Generaliteyt genomen, sustinerende dat inverso ordine aldaer geprocedeert, ontfangers gestelt ende impertinente verdeelinge van de scheepen ghedaen was, daer veel disputen uyt ontstaen ende noyt bij haer geleeden soude werden sonder datter eenige verseeckeringhe van de quote der provintiën, jae genochsaem geen apparentie zij, die effenwel hadde behooren voor te ghaen. In allen gevalle meenden nootsaeckelijck te sijn so men de zee nyet ten besten wil gheeven, dat tenmintsten bij provisie totdatte resolutie vastgestelt zij, de directeurs penningen in handen gestelt ende gelast behooren te werden met last om alle noodige equippagen ende voorsieninge van invallende en inweesende custscheepen te doen; sonder effenwel de resolutie van de veranderinge oyt te connen off sullen advoieren. Verscheyden leeden haer hiermeede conformerende, andere weeder van contrarie opinie weesende, is de saecke opgehouden in resumptie ende teffens verstaen dat van de resolutie de leeden die ’t begheeren copye sal werden gegeeven.

24. Jan Jacobsz. Geus pachter tot Hoorn is toegestaen remissie van 6000 £ om verscheyden schaeden bij hem geleeden mits de reste promptelijck betaelende, daeronder gereeckent seeckere pretense van 4000 £ die hij heefft opte backers van Amsterdam zeedert de leste verhooginge van ’t gemael, alles in conformité van de heeren Committeerde Raden van ’t Noorderquartier haer advijs.

25. Noch zijn voorgeweest eenige particuliere zaecken die aen advijs gestelt zijn ende naederhandt sullen dienen.

26. Zijn geleesen de resolutiën verleeden weecke genomen die daermeede gehouden wierden voor geresumeert ende gearresteert; uytgeseyt dat belanghende het negotiëren van 1.000.000 £ tot een fons bij ons verclaert wierdt noch geen consent toe gedraegen te hebben, maer best te oordelen dat sulcx bij eenen 200^en penning geevensghelt offte op halve interesten behoort te werden gevonden.

27. Is geleesen de instructie ingestelt voor den secretaris van deese regeringe daerinne de leeden nyet besonders remarqueerden dat veranderinge van doen hadde, anders als dat verstaen wierde dat een articule off twee in dezelve anders gepractiseert als die legghen, om zeeckere naerder resolutiën daerop gevolght in conformité van dezelve alsnu behooren te worden gerecht; dan wierde teffens meede goedghevonden datte commissie hem gegheeven beneffens de lijste van ’t salaris oock alvooren naerder verthoont ende geëxamineert sal worden.

28. Tot commissarisen over het aenstaende synode van Zuydhollandt binnen Goude te houden, sijn gecommitteert den raedsheer Faghel met een van de heeren burghermeesteren van der Goude.

29. Daernae in deliberatie geleyt zijnde het 24^e point omme in plaetse van de vacante president- ende griffiersampten andere te nomineren, vonden de leeden gesaementlijck hooghnoodich dat daerinne voorsien werde, amplecterende tot dien eynde den lesten voorslagh bij de heeren van Zeelandt ghedaen; doch de heeren van Leyden ende wij dien voorslagh disavoierenden, is verstaen dat op andere expediënten zal moeten werden gedacht.

30. Belanghende ’t vergheeven van ’t fiscaelsampt meede naerder omvraeghe ende bij sommige leeden instantiën ghedaen werdende, meenden de heeren van Dordrecht ende eenige andere dattet de beurte van Zeelandt was, die oock alreede daertoe nominatie van drye personen hadden ghedaen ende omme effenwel voor deese provintie behoorlijcke sorghe te draeghen, verclaerden datte domeynen van ’t landt daervan souden moeten werden gesepareert alsso Zelandt meede haer domeynen apart administreert ende dat men om sulcx bequamelijcken te connen doen, de heeren van de Reeckeninge soude moghen authoriseren omme met communicatie van de Hollandsche raeden een advocaet over de domeynen te stellen, die dan lichtelijcken oock soude connen werden versocht het fiscaelsampt bij provisie te bedienen, sodat deese provintie in effect soude hebben dat sij pretenderen. Dan tegens deese opinie voor deesen ingeleevert zijnde het advijs van de heeren van de Reeckeninge verclaerende datte Hollandse beurte noch continueert, is goedtgevonden eenige uytte vergaderinge te committeren om dit advijs beneffens den gedaenen voorslagh naerder te examineren ende te dienen van hunnen advijse wat sij oordelen inne ghedaen behooren te werden.

31. De ghemeene solliciteurs met ongeloofflijcke clachten effter instantiën doende dat alvooren totaliter geruïneert werden haer de genomen resolutie ende het formeel woordt, beloffte ende contract metten Staet innegegaen voornaemenlijck bij die van ’t Noorderquartier moght werden gepresteert, vonden alle leeden ditzelve t’eenemael noodigh ende onweederspreeckelijk ende met geen fatsoen langer uytgestelt te connen werden, so men de luyden tot geen desperatie ende het landt de cladde van trouwloosheyt aenwrijven wil. Dan Hoorn ende Enckhuysen effenwel daertegens opiniatrerende sulcx nyet te connen doen so lange geen effective middelen totte zeezaecken haer meede in handen souden weesen gestelt, is alsnoch gheen conclusie genomen connen werden.

32. Eyntelijck de leeden gesommeert zijnde haer naerder te openen op ’t advijs van de raeden ter Admiraliteyt in ’t Noorderquartier belanghende het licentiëren van de ossescheepen om uyt te mogen vaeren nae Lijsterdiep ende Huyver in Holtsteyn ende Jutlandt, waeren meest alle van die opinie dat men van nu aff de ossescheepen het uytvaeren soude mogen toestaen om ’t saysoen nyet te verliesen; te meer deurdien deur de Zondt nyet en ginghen, oock soober ghemant waeren. Dan eenige andere leeden allegerende dat dezelve reedenen voor de Noordsvaerders meede dienden ende dat daeromme teffens gelicentieert off ingehouden behoorden te worden, meenende effenwel noch best te weesen dat men se eenigen tijdt alle noch inhield om de ingeseetenen ende Stenden van ’t rijck het interest te doen gevoelen ten fine tot intercessie ende affdoeninge van den thol te beeter gedisponeert souden moghen werden, daerbij voeghende so sulcx inhouden moghte geschieden tot ontrent den 14^en maii toe als wanneer den rijcxdagh in Denemercken uytgeschreeven is, dat geen cleynen dienst daerdeur soude weesen te verwachten. Ende is om deese consideratiën wille de zaecke opgehouden in resumptie.

33. De gedeputeerden uytten Admiraliteyt tot Amsterdam binnenstaende verclaerden de Groote ende Cleyne Visserije noch van consenten van ’t verleeden jaer ten affteren te weesen een somme van ƒ 120.700 £, om welcke schult sij dagelijcx aengeloopen ende bij de mantels werden getrocken, versochten daeromme dienthalven prompte betaelinge ende teffens meede met Committeerde Raden in conferentie te comen omme voor dezelve haer noot te verthoonen, met wat somme in toecomende promptelijcken sullen moeten werden [voorsien], soude haer anders onmogelijck sijn eenige scheepen voor de visserije in see te brenghen ende alsso tot ongeloofflijcken interest van den Staet die neeringe moeten abandonneren. Hierop gedelibereert zijnde is verstaen de heeren Committeerde Raden te authoriseren om uytte eerste ende gereetste consenten deese remonstranten eenige satisfactie te doen ende voorts mette zelve in conferentie te comen wat in toecomende van doen mogen hebben; om daervan gerapporteert zijnde meede naerder op geresolveert te werden.

34. Daernae effter voorgebracht weesende het stuck van de exorbitante Deense thollen ende bij wat middelen dezelve best te stuyten ende op wat dagh de scheepen te licentiëren om uyt te mogen ghaen, persisteerden de Edelen bij haer vorige advijs van een ambassade nae Sweeden, Hanssesteeden, Oldenburch ende Holtsteyn ten fine van intercessie ende anders te doen, ende dat men voorts op middelen besogneren soude om een fons te vinden daerop in cas van quaedt succes een goedt getal scheepen gequart ende met vigeur de saecke soude mogen werden bij der handt ghenomen ende dat men interim een dagh beraemen soude op welcken alle scheepen teffens gelicentieert souden mogen werden.

Die van Dordrecht persisteerden meede bij haer advijs, dan urgeerden meede het schrijven van een geraisonneerden brieff aen Zijn Ma.^t met last op Cracouw om die te seconderen, het holpe so veel als ’t mocht, ende dat men de Oost- ende Noordsvaerders den 20^en maii ende de ossescheepen datelijcken soude licentiëren.

Die van Haerlem meenden datte ambassade nae Sweeden ende so voort jalousie aen Sijn Ma. ^t van Denemercken soude connen gheeven ende ’t heele werck alsso te meer terugge setten, dat daerom best soude weesen de ambassade aen Zijn Ma.^t effter te doen ende so geen operatie deede dat alsdan dezelve nae Sweeden ende so voort soude werden gedirigeert als de leeden hebben geadviseert, haer dienthalven metten advijs van den heeren van Dordrecht conformerende.

Die van Amsterdam adviseerden so daer yet met ambassaden ende bemiddelingen te doen is, dat doch sulcx promptelijcken sonder een uur tijdts te verliesen behoort in ’t werck gestelt te werden, opdat van de debvoiren ende effecten derzelver in Denemercken te procureren yet soude mogen werden gehoort eer noch de scheepen uytghaen, maer dat men teffens een extraordinair vigeur soude moeten thonen ende cant et quart een goede quantiteyt oorloghscheepen in zee brenghen die men soude moghen versoeken, behalven de 23 convoiers opte zelve vaert gedestineert, mettet vroeger equiperen van de scheepen totte buyssen gedestineert, mettet aenlocken van de Zeeuse cruyssers onder zeeckere premiën ende vaste beloffte van betaelinge, mettet vroeger uytrusten van de 8 Oostindische convoiers die in ’t beghin van junio haer scheepen affter Engelandt gewoon zijn te verwachten, met eenige Westindische scheepen die daer noch mochten zijn ende meede 5 à 6 scheepen van de Groenlandsche vaerders, die daertoe gedisponeert souden connen worden mits haer presterende het octroy; dat men deese maght bijeen soude brenghen, nyet alleen om daerbij te ostenteren de maght ende courage van ’t landt, maer meede om in cas de saecke anders uytviel, den vaert met courage te maincteneren ende de resolutiën hier in sulcken cas te neemen cracht te gheeven, dewijl sonder mainctenue van die vaert den Staet nyet subsisteren can.

Belanghende de besendinge nae Denemercken zelve, meenden datte zelve om de quade bejeegeningen aen de ambassadeurs ghedaen ende ’t misnoegen bij deesen Staet daerover geconcipieert ende met ophouden van de scheepen verthoont t’eenemael ondienstigh weesen soude, so langhe de saecke aldaer deur andere nyet beeter is geprepareert. In allen gevalle meenden ondienstigh te weesen hiervan veel te spreken, maer best dat men eenige weynige leeden uytte vergaderinge soude mogen committeren om dit heele stuck ten meesten dienste van ’t landt te beleggen, de instructie te formeren ende alles te doen dat daertoe noodigh is. Doch om de prompste kennisse te hebben, meenden haers oordels datte ambassadeurs haer eerst souden hebben te addresseren aen den graeff van Oldenburch, hartogh van Holtsteyn ende bisschop van Bremen om aldaer de clachten ende swaricheeden, oock haer eygen interest te verthoonen ende dezelve daerdeur tot spoedighe intercessie te beweegen. Waerop so eenige oopeninge moght comen, datt naerder ambassade van hier aenghenaem moght sijn, dat alsdan de ambassadeurs die officiën souden connen doen; so nyet haer voorts addresseren aen de Hanssesteeden ende Sweeden om de voorgenomen alliantie te voltrecken. In welcken cas opten deurvaert van de scheepen ende off die deur de Belt off anders mette presente maght souden werden geconvoieert, naerder sal mogen werden geresolveert, ende souden in allen gevalle de oncosten om deesen te doen ende te maecken, in cas de negotie verspart wierde moeten comen tot lasten van ’t landt. Belanghende het licentiëren van de scheepen, meenden dat men den dagh so laet behoort te neemen als lijdelijcken is, daertoe het laete jaerschaer ende lange vorst in de Belt te beeter occasie geefft ende in allen gevalle datte Oost- ende Noordtsvaerders nyet voor den 20^en ende de ossescheepen nyet voor den 1^en maii uyt souden moghen ghaen.

De volgende leeden haer meest met dit advijs conformerende, is oock in dier voeghen geconcludeert: te weeten datte ambassade nae Sweeden, Oldenburch, Holtsteyn, aertsbisschop van Breemen ende Hansesteeden sijn voortgangh neemen sal om d’zelve tot intercessie te beweegen off naerder mette zelve te tracteren; dat daertoe op mergen personen sullen werden voorgeslaeghen, die versocht sullen werden haer datelijck te prepareren om op ’t spoedichste aff te ghaen ende tijdelijck bescheyt te connen overschrijven; dat eenige weynigh leeden sullen werden gecommitteert om interim met Zijn Hoogheyt ende eenige uytte Generaliteyt een instructie te concipiëren ende daerinne ordre te gheeven tottet beleydt van dezelve ambassade ten meesten dienste van den lande; dat teffens debvoiren gedaen sullen worden aen de bewinthebberen van de Oost- ende Westindische Compagniën ende de Groenlandtsvaerders mitsgaders aen de nyeuwe geusen omme een ghoede partije scheepen in aller ijl gereet te maecken onder beloffte van behoorlijcke recognitie ende satisfactie; dat van gelijcken de Admiraliteyten ende andere gelast moghten werden de buyssescheepen soveel verder gereedt te maecken; dat oock eenige daerenboven souden mogen werden gehuurt; dat deese macht t’saemen gebracht behoort te worden om nae vervolgh van zaecken te imploieren ende den Staet bij de Deenschen in cleyn achtinge zijnde redoutabel ende onsichlijck te doen maecken; datte oncosten in cas van versparringe van de negotie offte het continueren van de thollen tot laste van ’t landt in ’t ghemeen behooren te comen ende nyet tot laste van de commerciën, ten waere het eerste voorslagh deur de Belt sijn voorgangh neemen moght; dat men onder beneficie van allen deesen de scheepen op Oosten ende Noorweegen tegens den 20^en maii ende de ossescheepen nyet voor den eersten maii soude mogen licentiëren om uyt te vaeren; dat voorts tottet maecken van de instructie ende het beleyt van vorder saecken werden gecommitteert één uytte heeren Edelen, Amsterdam ende Hoorn.

35. Belanghende ’t last- ende veylgelt ende omme ’tzelve middel te faciliteren, is verstaen datte heeren van Zelandt ter Generaliteyt versocht sullen worden haer grieffen daertegens bij geschriftte te stellen omme daernae bij de gedeputeerden weegen deesen Staet ter Generaliteyt nae behooren gedebatteert te mogen werden.

36. De directeurs van de fregatten tot Middelburch versoeckende betaelinge van haer affterstallige 45.000 £, presenterende de novo haeren dienst so van betaelinge der premiën mochten verseeckert zijn, is verstaen dat deese saecke faveur meriteert ende dat daeromme raden gelast werden een staet te maecken van al ’tgunt bij deese cruyssers is verdient geweest ende wat betaelinge bij deese ende andere provintiën daerop gevolght ende wat affterstallen noch mogen zijn omme d’zelve geëxhibeert zijnde naerder inne geresolveert te werden.

37. Is geleesen de lijste van de lichtinge van 3500 waertgelders weesende de quote van deese provintie in de 6000. Ende daerbij gebleecken dat gerepartieert waeren op:

Ende hebben de leeden gesaementlijcken haer deese repartitie wel laten gevallen, wij alleenlijcken daer bijvoeghende daerinne meede toe te staen op ’t behaegen ende op dat presuppoost dat voor de zeezaecken ende meede voor deese lichtinge behoorlijcke penningen sullen werden verschafft; dat anders van dezelve in ons reguard nyet en is te verwachten.

38. De leeden gesommeert zijnde omme haer alsnu naerder te openen offet fons van 1.000.000 £ tot betaelinge van de penningen die opgeseyt mogen worden tegens den penning 16 off 20 sal worden genegotieert, waeren ’t meerendeel genegen totte negotiatie tegens den penning 20; ende omme de reductie te beeter voortgangh te doen neemen, datte ontfangers haer tractament van 2 tot 3 soude behooren verhooght te worden, van den tijdt van ’t ophouden vande maekelardije aff, te weeten van den 1^en april 1639 lestleeden. Dan de heeren van Medenblick de negotiatie noch tegenspreeckende alsmeede de verhooginge van ’t tractament der ontfangers die uytte maekelardije gelden groff ende groot hadden geproffiteert, is de zaecke opgehouden in resumptie.

39. Belanghende het 2^e millioen bij Committeerde Raden versocht om de scheepen, wagens ende treckpaerden metten train van oorloge ghaende te connen maeken ende de selve beneffens de gerepartieerde als ongerepartieerde soldaten, logijsgelden, vercoopers van ammunitie, kruyt, loot ende vorderen train van oorloge eenigh contentement te doen, de leeden meede gesommeert zijnde waer ’tzelve te vinden, meenden eenige meede bij negotiatie, andere uytte restanten van de verpondinge, andere uyttet consent van eenen 200^en penning, waerbij persisterende, is de saecke meede opgehouden moeten werden in resumptie.

40. Belanghende de ambassade nae Sweeden ende de personen daertoe te despiciëren, de Edelen voorslaende off nyet best weesen soude Sijn Hoogheyt ende de weynigh personen op ghisteren daertoe gecommitteert die saeke aen te beveelen; is die voorslagh de leeden nyet aenghenaem geweest, maer best geoordelt dat sulcx bij de vergaderinge zelff metten aldereersten soude werden ghedaen.

41. Is geleesen zeecker vertoogh van den orateur Hagha, vervattende de reedenen waeromme de deputatie van een nyeuwen ambassadeur aen de Ottomanische Porta vanweegen deesen Staet t’eenemael nut, jae nootsaeckelijcken is, mitsgaders de middelen waeruyt de oncosten totte zelve noodigh souden connen werden vervallen, waeruyt bij de leeden copye versocht weesende, is goedgevonden ’tzelve aen een ijder des begheerende toe te staen ende datte zaecke hierentussen in bedencken werdt gehouden.

42. De heeren commissarisen bij Zijn Hoogheyt geassumeert tot affdoeninge van de doleantiën op ’t stuck van ’t redres van de verpondinge gemoveert, te weeten den heer van Noordwijk, den president Cromhout, den geweesen raedtsheer de Witte, den raedtsheer Loenius, den reeckenmeester Basius ende den fiscael Kindschot, provisioneel rapport doende; verclaeren op eenige grieven gereedt te sijn om openinge van te doen, soo ’t de vergaderinge goedtvindt, dan dat verscheyden grieven bevinden daervan alvooren naerder last moeten hebben hoe haer te reguleren eer eenige decisie connen doen. Te weeten ten 1^en dewijl bij veele leeden gesustineert werdt dat commisssarisen boven ’t gebesogneerde van de beëdighde wijckmeesteren de verpondinge van huysen ende lande op veele plaetsen merckelijcken hebben verhooght sonder dat daervan bij bewijs blijckt, off nae ’t simpel seggen haer hebben te reguleren off dienthalven eenige naerder enqueste te doen; ten 2^en datte zelve clachten geschiedende over een bijklancke die op ’t abuys van d’een en d’ander beghaen, bij de commissarisen daer bij geflanst is, off ook dienthalven geen naerder ondersoeck behoort te werden gedaen; ten 3^en dewijl geclaeght werdt dat beswaringe is gedaen van ’tgunt nyet te vinden is, off datte verpondinge de huure egualeert, dat oock dienthalven naerder bewijs van nooden hebben; ten 4^en dewijl alle coorenmolens in ’t gemeen tegens de 5^en penning off meer verclaeren beswaert te zijn ende nyet hooger als tegens den 12^en offte uyterlijck 8^en penning uyterlijcken om haere swaere reparatiën willen verstaen beswaert te connen worden, dat dienthalven meede de intentie van de heeren Staten geerne naerder souden verstaen; ten 5^en dewijl oock over de verrichelinge van de egualiseurs verscheyden clachten comen, dat last versoecken hoe haer dienthalven te draeghen; ten 6^en ende eyntelijck dat gheerne wilden weeten wat voet te volgen op ’t stuck van de verpondinge van de nyeuwe getimmerten, waervan bij d’een ende d’ander van de leeden eenige penningen ingehouden werden, hierop naerder verclaeringe ende last becomen hebbende, dat nyet naelaeten sullen met allen ijver haer besogne te voltrecken. Waerop gedelibereert zijnde hebben de leeden hiervan copye versocht ende is hierentusschen de zaecke opgehouden.

43. De ghemeene schippers van Delfft effter instantiën doende om betaelinge te hebben van ’t jaer 1639 alsso onmoghelijcken is dat anders weeder dienst connen doen, is verstaen dat deese betaelinge hooghnoodigh is ende uytte eerste consenten behoort te werden ghedaen.

44. Geleesen weesende de resolutie ter Generaliteyt ghenomen op ’t last- ende veylghelt bij dewelcke die van Zelandt werden versocht haer mette andere provintiën te conformeren offte seggen haer reedenen ende grieffe ter contrariën, is daermeede geconformeert ende goedtgevonden dezelve grieven aff te wachten om daernae gedebatteert te mogen werden. Van die van Vrieslandt ende Groningen meede noch difficijl bevonden werdende, willende alvooren weeten in wiens handen dit gelt vallen soude ende door wat personen ’tzelve sal werden geadministreert. Is verstaen ter Generaliteyt voor antwoordt inne te brengen dat deese consideratiën nae comen ende t’allen tijden satisfactie op can worden gedaen ende dat buyten reeden weesen soude op sodanige saecken actie te boeken om ’t middel te disputeren, dat men oordelt dat bij haer sowel als bij andere behoort te werden geconsenteert.

45. De negotiatie van de 1.000.000 £ tot een fons om daeruyt de opgheseyde capitaelen aff te legghen effter gepoulseert weesende, wierde bij alle leeden daerinne geconsenteert ende is dienvolgens geconcludeert datte zelve bijde respective comptoiren sal worden gedaen tegens den penning XX ende hoewel eenige leeden meenden datte 200.000 £ voor Delfft bij Mierop alleen behoort genegotieert te werden, omdat tot desselffs ontlastinge sal strecken, andere ter contrariën dat met de reductie soveel te doen sal hebben dat hem deese somme nyet teffens can worden gevercht, maer best dat opte ghemeene schouderen werde gedraegen, is effenwel geen veranderinge gevallen.

46. De leeden meede gesommeert zijnde om haer naerder te openen waer te vinden de 1.200.000 £ tottet leeger te velde te brenghen ende contentement van de soldatesquen, schippers ende waegenluyden te doen ende off hetzelve nyet gevonden soude connen worden uytte verpondinge ende restanten van vorige jaeren ende datte leeden haer renten ende interesten bedraeghende ter somme van 700.000 £ aen dezelve nyet en souden corten als anno 1620 is geschiet, maer obligatiën in plaetse neemen, conden eenighe leeden ’tzelve consenteren, andere verstonden sulcx onreedelijck te sijn, ten waere den last eenparich wierde gedraegen ende dat die weynigh renten op ’t comptoir hadden nae proportie dat andere leeden nyet en corten gelt aldaer furneerden; dien voorslagh de leeden van ons quartier, daer ’t mette verpondinghe geseyt wierde een andere saecke te sijn, nyet smaeckende ende geen uytcompste in deese saecke gesien werdende, is voorgeslaegen dat men dan een negotiatie tenmintsen van een millioen voor Committeerde Raeden souden moeten toestaen, daertoe verscheyden leeden oock nyet gelast weesende, is de saecke opgehouden moeten werden in resumptie.

47. Is geleesen de extensie van de resolutie op ’t stuck van ’t weeren van de Deense thollen die bij de leeden eenparichlijcken is geapprobeert ende gehouden voor gearresteert. Ende daerbeneffens meede verstaen dat tot ambassadeurs nae Sweeden ende voorts tot beleydt ende bemiddelinge van deese saecke sullen worden geïmploieert ende ghebruyckt den pensionaris Boreel van Amsterdam ende den burgermeester Sonck; ende zijn voorts deese heeren versocht haer op ’t alderspoedighste tot deese reyse te bequaemen ten eynde van haer debvoiren in Denemercken naerder bescheyt magh werden becomen eer de Oost- ende Noordtsvaerders noch uyttet landt ghaen. Ende opdat daertoe eenige tijdt weesen magh, is meede geresolveert datte Oost- ende Noordtsvaerders nyet en sullen mogen uytloopen voor den lesten maii ende de ossescheepen nyet voor den eersten maii. Welck alles verstaen is dat ter Generaliteyt voor resolutie sal werden innegebracht.

48. De heeren Gecommitteerden Raeden naerder gebesogneert hebbende mette gedeputeerden uytte Admiraliteyt van Rotterdam belanghende haer affterstallen ende nootwendige subsidiën, verclaeren dat die vande Groote ende Cleyne Visserije uytte resolutie van ’t verleeden jaer noch ten affteren zijn een somme van ƒ 120.000 £ ende datte zelve nyet alleen die penningen prompt dienen betaelt te werden eer in see connen ghaen, maer daerbeneffens noch voor dit jaer provisionelijck voorsien moeten werden met een maent gage om de scheepen in zee te brenghen ter somme van 15.000 £ ende een maent costghelt ter somme van 15.000 £, voor touwerck ƒ 30.000, voor seylwerck 30.000 £, voor anckers ƒ 30.000 £, t’saemen maeckende ƒ 240.000 £; dat daerenboven voor dit jaer moeten hebben voor de scheepen totte Groote Visserije ƒ 189.750 £ ende voor die van de Kleyne Visserije ƒ 169.788 £, t’saemen ƒ 359.535 £, maeckende t’saemen ƒ 599.535 £.

49. Dat daerenboven om ’t leeger in ’t velt te connen brenghen, daer Zijn Hoogheyt groote instantiën toe doet, nootsaeckelijcken hebben moeten tot betaelinge van de waegens een somme van ƒ 300.000 £ weegen ’t jaer 1638, tot betaelinge van de binnenschippers van ’t jaer 1639 ƒ 200.000 £, voor de helffte in ’t 1^e halff millioen totte leegerlasten ƒ 300.000 £ ende daerenboven noch tot telle quelle betaelinge van de geaffecteerde ende ongeaffecteerde soldaeten een somme van ƒ 600.000; blijvende dan noch staen alle andere crijtende lasten van logijsgelden van de steeden, vivres van frontieren, cruyt, loot, lonten ende ammunitie, betaelinge van fortificatiën, tractamenten van de officieren van de militie, sonder dat eenigh helder off penning tot dezelve te vinden is; maer alle patiëntie moeten hebben tot beeter geleegentheyt.

Ter occasie van deesen in omvraeghe gebracht zijnde dewijl uyt consenten nyet en is te verwachten ende effenwel het leegher te velde moet metten aldereersten ende de betaelinge nyet stille en can staen, off de leeden nyet en souden connen consenteren; dat noch een somme van 1.200.000 £ tegens den penning XX soude mogen werden genegotieert, verclaerden verscheyden leeden dat, hoewel tegens haer gemoedt, effenwel op ’t behaegen daerinne te connen toestaen; Amsterdam van gelijcken, mits datte penningen aen handen van de heeren Staeten offte daer deselve sullen ordonneren promptelijck sullen moeten werden gefurneert. Alle de leeden van ’t Noorderquartier verclaerden daerinne ongelast te sijn; die van Hoorn ende Enckhuysen daerbij voeghende dat van deese somme in allen gevalle voor de Admiraliteyten een somme van 200.000 £ so voor visserije als andere scheepen soude moeten werden ingehouden; wij ’tzelve allegerende ende daerenboven dat kleyne apparentie saeghen tot naerder last, vermits de onse souden vreesen dat tegens het presuppoost van nyet te negotieren in zes maenden alles aenghaende oock de reductie gerenverseert ende alles in veel meerder ongeleeghentheyt soude werden gebracht; vindende geenssints geraeden het nyeuwe credijt tegens een minder penning so veele te venghen. Dan effenwel geen ander uytcompste weesende, zijn de leeden gelast off met brieven off met affsendinge uytten haeren dit consent tenmintsten van 1.200.000 £, mits daeruyt voor ’t Noorderquartier 200.000 ingehouden werdende totte seesaecken, van haer principalen te obtineren.

49a. Die van den Hoghen Raede bij missive van den 17^en april effter instantiën doende teneynde de vacante plaetsen in haer Collegie moghten werden gesuppleert om de justitie geen vorder interest te gheeven, is verstaen dat op naernoen de nominatie van de vacante raedtsheersampten sijn voorgangh neemen zal.

50. Sijn de leeden gesommeert alsnu naerder haer te openen belanghende de nominatie van personen tottet vacerende raedtsheersampt van saligher Opmeer in de Hooghen Raede, welcken volghens nae omvraeghe bij meerderheyt van de advijsen daertoe genomineert ende voorgeslaehen zijn: den rentmeester van espargues George Doublet met 18 stemmen, den burghermeester Audesteyn met 16 stemmen ende den secretaris Berlicom van Rotterdam met 16 stemmen.

51. Tottet vacerende raedtsheersampt in den Provinciale Raede in plaetse van den heere raedsheer Persijn, sijn genomineert ende voorgeslaeghen den advocaet Graswinckel met 16 stemmen, den thresorier Kindschot van Den Haghe met 14 stemmen ende den advocaet Crafft met 12 stemmen. Ende is verstaen dat beyde nominatiën Zijn Hoogheyt bekent gemaeckt sullen werden omm uytte zelve totte respective ampten yeder een geëligeert te werden.

52. Is daernae bij der handt genomen het 25^e point van de beschrijvinge spreeckende van ’t suppleren van de ampten in ’t College van Generaliteyt; waerinne die van Haerlem, Leyden ende Amsterdam verclaerden tegens may haer beurte ende tour te sullen weesen, ’twelck sonder contradictie aengenomen weesende bij alle de leeden, is haer respectivelijcken toegestaen daertoe bequaeme ende gequalificeerde personen te mogen voorslaen. Dan de heeren van Amsterdam daerbijvoeghende dat wel dienstigh weesen soude ten aensien andere provintiën de haere in dat College continueren die alsso deur continuele kennisse van zaecken veel pertinenter kennisse van saeken van regeringe becomen ende in eenige disputen comende datelijcken contrarie exempelen weeten te allegeren, dickwils tot groot nadeel van deesen Staet welckers gedeputeerden om den corten tijdt so pertinenten kennisse nyet connen hebben, dat daerom de leeden van den Staedt die ’t begheeren souden, soude mogen werden gestaen t’haeren costen aldaer eenige persoon off personen te committeren. Is verstaen dat daernae in omvraege sal werden gebracht.

53. Op ’t 26^e point van de veranderinge in ’t College van den Rade van State, verclaerden de heeren van Alckmaer ende Edam tegens malcanderen dattet haer beurte was vanweeghen het quartier, de eene de contrarie possessie voor hem, d’ander de reedenen daertegens ter contrariën allegeerende ende sodanigen possessie als strijdende met contrarie exempelen t’eenemael omverre stootende ende als injurieus voor het recht van minder leeden rejecterende. Waerop gedelibereert zijnde ende de heeren van Delfft haer nae huys begheevende, is goedgevonden de zaecke op te houden in resumptie tot merghen.

54. Op ’t 27^e point van ’t vergheeven van de vacerende Admiraliteytsampten, wierde verstaen geen vacante plaetsen alsnu te weesen ende is daerom daerbij gelaeten.

55. Op ’t 28^e point spreeckende van ’t suppleren van de ampten in des Generaliteyts Reeckencaemer, verclaerden de heeren van Enckhuysen, Monnickedam ende Purmerende dattet alsnu haer beurte was vanweeghen ’t quartier, die van Enckhuysen de possessie d’andere de contrarie practijcq ende reedenen voor haer allegerende. Waerop gedelibereert zijnde ende de tijdt laet vallende, is goedgevonden de saecke uyt te stellen tot mergen.

56. Op het 29^e point spreeckende van ’t vergheeven van de vacerende reekenmeestersampten in de particuliere Reeckencaemer van Hollandt, verclaerden de heeren van Leyden haer tourbeurte daerinne vervallen te weesen sonder dat yemandt ’tzelve contradiceerde. Waeromme oock verstaen is datte zelve daertoe een bequaem persoon souden hebben voor te slaen.

57. Op het 30^e point van de veranderinge der curateurs in de Academie tot Leyden, verclaerden de heeren Edelen in plaetse van den heer van Mathenes gesurrogeert te hebben den heer Van der Mijle, welcke surrogatie voor aenghenaem gehouden ende geamplecteert is. Dan eenige leeden daer bijvoeghende dat oock de plaetse van den heere Cats ende den pensionaris Camerlingh vervallen ende geëxspireert was, is meede goedgevonden dat deese saecke naerder in omvrage soude werden gebracht.

58. Is ghedaen rapport van de conferentie mette gedeputeerden van Utrecht gehouden concernerende de versochte affdoeninge van de beswaernisse op ’t meel, broodt, bischuyt ende stijffsel uytte zelve provintie in deese provintie gebracht off deurgevoert ende verclaert dat de zaecke op deesen voet op ’t behaegen van de vergaderinge verdraegen is dat in toecomende het meel, broot etc. van Utrecht in deese provintiën comende sal moeten betaelen gelijcken impost als deese provintie is heffende. Ende datte schippers daerdeur passerende ter eerster plaetse haer meel, broodt etc. sullen moeten aengeeven ende cautie stellen dat in deese provintie nyet sal werden geconsumeert ende voor de ontslaeginge oock billet sullen moeten thonen van den pachter daer dezelve waeren zijn ghevendt, datten impost nae behooren daervan is betaelt; dat daerbeneffens verboden sal worden dat in futurum geen van die neeringe uyt Hollandt in ’t Stifft van Utrecht metterwoon sal mogen vertrecken ende vice versa geen uyt Sticht in Hollandt. Dat oock in de jurisdictie van den heer van der Horst, specialijcken, geen meer bischuytbackers van elders sullen mogen comen woonen als daer tegenwoordigh zijn.

Belanghende de verhooginge van de bieren bij die van Utrecht opte Hollandsche bieren ghedaen, waeren de leeden weederzijdts ongereedt om daervan te spreecken ende nyet ten vollen van de zaecke geïnformeert, waeromme tot beeter geleegentheyt ende naerder bijeencompste uytgestelt was.

Waerop gedelibereert zijnde hebben de heeren van Dordrecht, Haerlem ende andere copye versocht van dit rapport omme daervan te refereren ende naerder last op te becomen. ’Twelck alsso goedtgevonden ende daerbij verstaen is datte naerder last van de leeden verstaen weesende de heeren van Utrecht alsdan tegens zeeckeren bequaemen daeghe weeder sullen werden beschreeven om teffens tegens de onbehoorlijcke belastinge van de Hollandse bieren meede naerder overeencompste ende verdragh ghemaeckt te werden.

59. Den heer pensionaris Cats proponeerde uytten naeme van de heeren Committeerde Raden datte zelve overdenckende dattet stuck van de zee nyet anders als met furnissement van gelt sal weesen te helpen ende dewijl geen middelen voorhanden zijn, dat een nyeuwe negotiatie van nooden is; ende dat dezelve haer daeromme perplecx ende becommert vinden off sodaenige meenighfuldige negotiatie tegens den penningen XX sal weesen te consequeren ende dat also het heele stuck van de reductie in de asse soude connen werden gebrouwen ende den Staet mitsdien comen te vervallen in veel meerder swaericheeden ende ongeleegentheeden als voor deesen is geweest. Ende daerom beeter vinden souden dat men maer de voorgeslaegen 1.200.000 £ alleen totte necessiteyten van ’t leeger ende de zee tegens den penning XX soude doen negotiëren ende dewijl het fons nyet so precijs alsnoch van nooden is, deurdien alles wat op renten staet zes maenden tevooren ende wat op obligatie loopt een maent tevooren moet werden opgeseyt, ende dat men omme ’tzelve temeer te accommoderen ende ’t fons noch traegher van doen te hebben, dat men den inganghdagh van de reductie soude mogen neemen tegens 1^a junii toecomende ende dat men hierentusschen soude moghen arbeyden off men uytte ingrediënten van de reductie dit fons nyet soude connen vaststellen: te weeten uyttet vercoopen van de domeynen, offte ’t consent van eenen 200^en penning, offte datte steeden de 700.000 aen renten die sij jaerlijcx aen de verpondinge corten, souden laeten staen ende obligatiën in plaetse neemen ende dattet voorder gevonden soude mogen worden uytte restanten van ’t jaer 1638 ende van ’t jaer 1639, mits datt men de prompte betaelers oock een halff jaer interesten soude moge belonen, offte anderssints so dit nyet weesen wil, dat men soude mogen goedtvinden datte steeden die geen off weynigh interesten opte comptoiren hebben haer quote tot laste van ’t landt tegens den penning XX soude negotiëren ende andere steeden die renten opte comptoiren hebben voor gelijcke somme die haer quote bedroegh obligatiën soude gheeven ende mitsdien die quote aen de interesten nyet souden moghen werden gecort. In allen gevalle so deese saecken nyet aenghenomen werden, dat ongeraeden vinden so groote sommen als tot dit fons, necessiteyten van ’t veltleeger, de Admiraliteyten, buysneeringe ende custscheepen van nooden sal mogen sijn tegens den penning XX te negotiëren, vreesende datte penningen nyet sullen connen werden geconsequeert, maer beeter, dat men om zeecker te ghaen, de reductie wel vaststelde van nu aff, maer sleepende houde ende dat men de noodighe sommen negotiëre tegens den penning 16 als voor deesen.

Hierop in ’t langhe ende breede gedelibereert weesende, waeren alle de leeden in deese saecke seer becommert, costen effenwel het vercoopen van de domeynen als schaedelijck vooor de negotiatie nyet geraeden vinden; oock nyet van den 200^en penning omdattet twee slaeghen weesen soude in een wonde dat te hart valt, ende die van ’t Zuyderquartier meede nyet om haer renten aen de verpondinge nyet te corten ende obligatiën in plaetse te ontfangen, het negotiëren van de steeden bij eenige leeden oock nyet smaeckelijck zijn, maer wel datt alle de restanten van den 200^en penning ende van de verpondinge promptelijcken behooren te werden geïnnet om daeruyt eenigermaeten het fons te vinden ende bij andere expediënten die noch vorder mogen werden voorgeslaegen. Belanghende het notificeren van de reductie ende het inghaen van dezelve tegens seeckeren dagh, meenden eenige dat men soude mogen stellen den 1^en maii, andere den 1^en junii, anderen noch laeter; so nochtans datte stuck van de reductie van nu aff vast werde gestelt ende nyet weeder in ’t ongereedt gebracht. Verre ’t meerendeel in geenderhande mannieren het negotiëren van penningen in toecomende tegens den penning 16 geraeden, maer ten hooghsten schaedelijck oordelende omdat de penningen in sulcken cas bij de luyden souden werden opgeseyt ende anderssints meede de onmacht van ’t landt ende den noot van gelt bekent ghemaeckt, daerdeur het heele werck van de reductie in den asch gebrouwen ende gerenverseert soude werden. Dan den tijdt verre verloopende, is goedtgevonden op merghen de principale ingrediënten van deesen eens naerder te resumeren, werdende de leeden versocht haer naerder te willen bedencken opten tijdt van ’t inghaen van de reductie, mitsgaders nyet corten van de renten aen de verpondinge offte negotiatie van de steeden, werdende effenwel het negotiëren van ’tgunt van noden weesen zal vastgestelt te sullen geschieden nyet tegens den penning XVI maer tegens den penning XX.

60. Die van ’t schippersghilde van de provintie van Hollandt effter versoeckende verhooghinge van daghgelden ende in allen gevalle als die van Zeelandt getracteert te worden met toestaen van reysgelden voor de eerstemael ende 10 stuyvers daeghs meer als die van Zelandt zijn genyetende, is verstaen dat haer hoope zal werden gegeeven dat alles ten besten bij deesen Staet in haer faveur zal werden beleydt ende dat alles interim metten Raedt van State naerder zal werden geconfereert.

61. De heeren gecommitteert om resolutie van de Deense saecken ende den voorslagh van de ambassadeurs derwaertaen te senden boven ter Generaliteyt inne te brenghen, leyden in beraedt dewijl de provintiën opte ambassade zelffs noch nyet en hebben geconcludeert off wel geraeden is van ambassadeurs te spreecken, dewijl licht ’t een met ’t ander soude connen worden ommegestooten. Waerop nae deliberatie verstaen is dat eerst getracht zal werden de ambassade boven vast te stellen ende dat alsdan op merghen gesproocken soude werden van de ambassadeurs ende dat interim dewijl die haer gereedt maecken de instructie ende alles daertoe noodigh zal werden geprepareert. Ende rapporteerden cortelijcken daeraen datte ambassade maer alleen naer Sweeden vastgestelt was, doordien de provintiën nyet en conden verstaen supplicerender wijse yet metten Deen off de zijne te doen te willen hebben; souden op mergen van de ambassadeurs spreecken.

62. De steeden gesommeert zijnde off de negotiatie van ’t fons tegens 7 à 800.000 £ souden connen toestaen over de steeden gerepartieert ende tegens den penning XX genegotieert te worden om alsso opte verpondinge dezelve te mogen corten offte innehouden, verclaerden de heeren van Dordrecht ende andere meer hiertoe ongelast te zijn, waeromme de leeden versocht zijn tegens de aenstaende weecke daertoe last te becomen.

63. Opten tijdt wanneer de reductie zijn ingangh neemen soude, off tegens 1^a junii off julii, meede resumptie ghedaen weesende, waeren de leeden meede nyet eens ende naemen aen tegen de aenstaende weecke daerop gelast te comen.

64. Wierde meede in deliberatie gebracht off men om de ontfangers te beeter te animeeren tot invoeren van de reductie nyet dienstigh weesen souden nae den tijdt van ’t affschaffen van de maekelardijen haer volgens ’t advijs van Committeerde Raden de verhooginge toe te staen van 2 tot 3 van haer jaerlijcx tractament, meenden eenige leeden dat de resolutie daerop slaende alvooren eens opgesocht ende naerder geëxamineert behoort te worden, als eyntelijck meede verstaen is.

65. Den heer Knuyt uyt Zelandt overcomende verclaerden dat uyt Zeelandt deputeerden in aentocht waeren omme alhier mette heeren Staeten een affcompste te maecken van de questiën belanghende de vacerende plaetsen van de justitie in den Hooghen Raede, mitsgaders van ’t fiscaels[ampt] ende meede op ’t stuck van ’t last- ende veylgelt, tevreeden weesende dat yeder een griffier stelde ende belanghende ’t presidentsampt de saecke open te laeten, ende belanghende ’t fiscaelsampt waeren tevreeden dat aen eenige uytten Hoogen Raede die saecke gebracht ende deur dezelve een eynde van die questie gemaeckt wierde. Dan de heeren van Leyden ende wij persisterende bij onse vorige last, andere meede datte deputatie tot naerder examen van ’t advijs van de Reeckeninge op ’t stuck van ’t fiscaelsampt alvooren behoort geëffectueert ende voltrocken te werden, is goedtgevonden de zaecke op te houden totte compste der deputeerden van Zelandt zelff om alsdan van dezelve naerder bescheyt ende meede schrifftelijcke exhibitie van de grieven tegens ’t last- ende veylghelt ingestelt te verwachten ende op alles naerder geresolveert te werden.

66. De leeden meede versocht weesende haer naerder te openen waer te vinden 1/3 in de 644.000 £ voor de custscheepen om off de directeurs off de Admiraliteyten behandicht te werden, worde alsnoch bij Amsterdam, Enckhuysen ende ons deese veranderinge tegengesproocken, vreesende dat deur dit middel de heele sorge voor de zee geabandonneert soude werden ende is meede om de consideratiën van andere leeden dit point noch uytgestelt tot comende maendagh.

67. Belanghende ’t schaffen van de cost ende bij wie, te weeten de capiteyns off directeurs off Admiraliteyten, dezelve disputen zijnde, is ghoedtgevonden het advijs van de admirael effter op te hooren.

68. Belanghende het maecken van een nyeuwen staet van oorloge voor de Collegiën ter Admiraliteyt omme nae behooren gesubvenieert te mogen werden, de leeden meede aenghemaent zijnde, vonden ’tzelve geraeden ende nodigh, behalven Amsterdam die verstonde tegens den staet nyet te hebben, maer dewijl zelffs tecort quaemen als uyttet consenteren van de extraordinaris directie scheepen opte Oost- ende Noordzee conde blijcken, dat nyet gesint waeren haerzelven meerder te ontblooten om andere insuffisanten te kleeden, ende is effenwel het maecken van deesen nyeuwen staet geconcludeert ende vastgestelt, behoudens de consideratiën van de leeden.

69. De verpachtinge van de convoien ende licenten in ’t geheel offte ten deele effter bij de provintiën ende Zijn Hoogheyt bij haere missiven van den 14^en ende 18^en aprilis ten hooghsten gerecommandeert zijnde, wierde alsnoch bij Amsterdam om vorige reeden tegengesproocken, sodat geen conclusie inne genomen heefft connen werden.

70. Is meede goedtgevonden alvooren de nominatie van de drye personen tottet vacante raedtsheersschap van den Hooghen Raede aen den Raedt over te schrijven, dezelve volgens haer iteratyff versoeck bekent zal werden gemaeckt, den persoon van den secretaris Berlicom van Rotterdam, buyten den voorslagh van de voors. Raedt bij de vergaderinge daertoe gestelt omme haere reedenen daertegens over te schrijven, so eenige hebben.

71. De gedeputeerden van deese provintie mette gedeputeerden uytte Generaliteyt met Zijn Hoogheyt gesproocken hebbende belanghende het formeren van de instructie voor den ambassadeurs nae Sweeden te ghaen, rapporteren dat op ’tzelve besogne in consideratie compt off men de ambassadeurs nyet en soude doen authoriseren om aen de croone Sweeden des aenghemaent zijnde het lest geeyschte subsidie van zes maenden toe te staen ende promptelijck te furneren ten dienst van de ghemeene saecke ende teffens meede off dezelve nyet en souden vermogen haer vorders te elargeren ende vast te staen voor noch zes maenden, offte anderssints maer generale woorden sullen moghen gheeven van dat sulck versoeck naemaels ghedaen zijnde nae alle apparentie bij de heeren Staten favorabile resolutie inne zal werden ghenoomen.

Hierop gedelibereert zijnde waeren alle de leeden daerop eens datte ambassadeurs geauthoriseert souden werden in ’t subsidie ende prompt furnissement van de eerste zes maenden, des versocht zijnde absoluyt consent te mogen draeghen, doch belanghende ’t vorder maer ghoede hoope en generale woorden van inclinatie te gheeven; uytgeseyt Delfft die alleen ongelast waeren, sodat om haren wille de conclusie opgehouden heefft moeten werden tot merghen.

72. De heeren Committeerde Raden naerder adviserende belanghende de veranderinge van de bidets in ruyters, verclaeren dat alles gecalculeert zijnde wat d’een ende d’ander jaerlijcx heefft gecost, bevonden werdt dat door deese veranderinge het landt meer beswaert werdt als voor deesen met een somme van 15.200 gulden. Waerover gedelibereert zijnde off de leeden deese veranderinge souden connen aggreëren ende die meerder lasten op haer neemen, wierde bij veelen geallegeert dat sulcx was tegens voorige resolutie ende daeromme daervan alvooren te moeten refereren, tot welcken eynde de zaecke uytgestelt is.

73. Die van Dordrecht moverende dat ordre diende gestelt tot het lichten van de waertgelders ende penningen daertoe noodigh, meenden de Edelen dat volgens vorige gewoonte de betaelinge van dezelve bij de steeden behoort te werden besorcht ende gecort aen de eerste consenten. Dan eenige andere daer geen vermacken aen hebbende, is ghoedgevonden daerop te verstaen ’t advijs van de heeren Committeerde Raden, die naerderhandt adviseerden in conformité van ’t advijs van de Edelen. Waerop effter omvraeghe ghedaen weesende conde de leeden nyet verstaen deese betaelinge aen te neemen, ten waere haer alvooren middelen in handen souden zijn gestelt.

74. De colonel Morghan in de 13 maenden op ’t comptoir van Enckhuysen ten affteren zijnde ende versoeckende met impatientie dat toch eyntelijcken ordre tot zijn betaelinge moght werden gestelt, sowel als ten aensien van den heer van Brederode ende Colpeeper gedaen is, wierde deese saecke bij Zijn Hoogheyt ten uytersten gerecommandeert. Waerop gedelibereert zijnde ende de heeren van Enckhuysen allegerende haer onvermogentheyt, immers solanghe geen suffisante middelen ter zee haer in handen souden zijn gestelt ende daerbij persisterende andere leeden die last bij Committeerde Raden van ’t Noorderquartier willende voldaen hebben, ende ’tzelve weeder bij die leeden als ongefondeert tegengesproocken weesende, is de saecke in resumptie opgehouden moeten worden, ende naederhandt geconcludeert de Committeerde Raden van ’t Noorderquartier aen te schrijven om den suppliant reedelijck contentement te doen ende van betalinge te versorgen mits dat op ’t subsidie ter zee hierop weeder zal werden geleth.

75. Daernae in omvraeghe gebracht weesende off de leeden nyet en souden connen goedtvinden dattet millioen tot een fons goedtgevonden te negotiëren stilgestaen soude mogen werden ende de gemelte penningen geïmploieert tot betaelinge van de waegens, scheepsvrachten ende andere leegerlasten die geen uytstel connen lijden, waeren de leeden becommert in cas een fons soude mogen weesen van nooden, waer ’tzelve alsdan gevonden soude connen werden. Ende omme in deesen met meerder zeeckerheyt ende circumspectie te ghaen, meenden dat men de ontfangers van dit quartier eens soude beschrijven omme uytte zelve te verstaen wat zij zijn gevoelende van dit stuck van de reductie, offer ghoede apparentie is dat met succes sal connen werden ingevoert, mitsgaders off nyet sonder fons de zaecke daertoe souden connen werden gebracht. In welcker voegen oock eyntelijck geconcludeert is geworden.

76. Belanghende het stellen van een precysen dagh daertegens de reductie soude inneghaen, is ghoedtgevonden de zaecke in bedencken te houden totdat de ontfangers naerder souden zijn gehoort.

77. De leeden gesommeert zijnde naerder consent te draeghen dat de verpondinge suyver aen ’t landt soude werden betaelt sonder cortinge van renten ende interesten van de steeden, offte anders dat het aequipollent van 7 à 800.000 £ soude mogen werden genegotieert bij de steeden voor ’t landt, konden daertoe nyet verstaen. Ende is daerom de zaecke uytgestelt geworden totdatte ontfangers souden sijn gehoort.

78. Den resident Spieringh itererende zijn versoeck van met een goedt getal gehuurde scheepen deur de Zondt nae Sweeden te mogen ghaen tot overvoeren van eenige Sweedse troepen ende eenige graenen van particuliere heeren aldaer, is goedtgevonden hierop alvoren deur voorghaende gecommitteerden advijs van Zijn Hoogheyt te verstaen.

79. Noch sijn voorgeweest verscheyden particuliere zaecken die aen advijs gestelt zijn ende naederhandt sullen dienen.

80. Is binnengestaen den ontfanger De Man van Delfft ende is denzelven affgevraeght off hij moet hadde de reductie op zijn comptoir sijn voortgangh te doen hebben sonder eenigh fons van doen te hebben, die daerop verclaerde daertoe geen apparentie te sien alsso hem alreede over de 100.000 £ opgeseyt was ende dat hij met een somme van 4 millioenen capitael beswaert zijnde, noch voor meerder opsegginge nyet sonder reeden beducht is ende mitsdien van een fons soude moeten weesen verseeckert, so dit stuck te boven comen sal. Den ontfanger Kettingh meede ’tzelve gevraeght zijnde, verclaerde meede tot meerder zeeckerheyt een fons in voorraedt te sullen moeten hebben, hoewel hij hoopt ende tot noch toe nyet anders verneemen kan als dat de zaecke sonder eenige swaricheyt sijn voortgangh neemen zal, doordien nyettegenstaende de zaecke allenthalven ruchtbaer is, gheen opseggingen tot noch toe aen hem zijn ghedaen. Den ontvanger van Rotterdam hierop meede gehoort weesende, verclaert alreede in ’t millioen sijn quote tegens den penningen XX gefurneert te hebben ende noch raedt te weeten tot driemael so veel, in voeghen dat geen vreese met allen en hadde off soude sonder eenigh fons dat stuck connen te boven comen. Dan is verstaen oock het bescheyt ende antwoordt van andere ontfangers aff te wachten.

81. De billetten van notificatie datte scheepen op Oosten ende Noorwegen nyet voor den lesten may ende de ossescheepen nyet voor den eersten sullen mogen uytvaeren met een missive uytte Generaliteyt overgesonden weesende om gepubliceert ende geaffigeert te worden, is nae deliberatie verstaen, alsso eenige advijsen comen van verlichtinge ende affschaffinge van den thol, dat deese publicatie noch eenige weynighe daegen zal werden opgehouden totdat van den resident Cracouw naerdere brieven sullen sijn becomen.

82. De heeren van Delfft haer conformerende mette andere leeden op ’t subsidie van Sweeden, is verstaen ende geresolveert soo de ambassade sijn voortgangh neempt, dat de ambassadeurs geauthoriseert sullen worden ’t subsidie voor den tijdt van zes maenden te accorderen ende vast te stellen, oock hoope te geeven des versocht sijnde dat oock apparentie weesen soude van vorder continuatie voor andere zes maenden, maer de ambassade affterblijvende, dat alsdan meede dit consent ingetrocken werdt. Tot welcken eynde voor den resident Spieringh alles secreet soude moeten werden gehouden ende alles ter Generaliteyt voor resolutie innegebracht omme vorders secretelijck gemenageert te worden.

83. Die van den Hooghen Raede bij brieven van den 24^en april rescriberende belanghende de nominatie van den secretaris Berckel geen particuliere reedenen van aenghenaemheyt te connen gheeven vermits van desselffs geleertheyt ende ervaerentheyt geen kennisse te zijn hebbende, is nae deliberatie verstaen dat de nominatie Zijn Hoogheyt alsnu toegesonden sal worden omme de electie daeruyt vervolgens te mogen doen.

84. Geleesen weesende de commissie van den secretaris van den Staet ende de lijste van sijn salaris ende gerechticheeden, is nae deliberatie daerop verstaen dat deese commissie mutatis mutandis werdt geapprobeert ende den toecomende weeder tot zijn leeven toe zal worden gegeeven; dat meede de lijste van ’t salaris werdt geapprobeert ende affter de instructie sal werden gestelt omme teffens beëdight te worden ende dattet jaerlycx tractament gelaeten werdt als voor deesen: 1800 £ voor den secretaris ende 300 £ voor zijn domestycquen clerck ende dat met deese consideratiën de instructie gerecht zijnde nochmael geresumeert ende geleesen zal worden om gearresteert te werden.

85. Op ’t vergheeven van de twee vacerende curateursampten de leeden meede naerder gesommeert zijnde, vonden de leeden nyet geraeden dat meer als één vergheeven soude werden om mits de veranderinge van de heeren Edelen voorgevallen is nyet alle heeren teffens te veranderen, dat tegens den stijl ende gewoonte is. Ende is daeromme goedtgevonden den pensionaris Cats voor dit jaer noch te continueren ende dat voorts de heeren van Leyden versocht worden staende vergaderinghe tottet vergheeven van ’t andere curateurschap bij ’t overlijden van den pensionaris Camerlingh vacant gevallen, meede beneffens andere leeden gereedt te willen zijn.

86. Verscheyden gedeputeerden uyt Zeelandt aengecomen weesende om naerder met deesen Staet in conferentie te comen op ’t stuck van ’t last- ende veylgelt mitsgaders over de vergelijckinge van de questiën ter oorsaecke van ’t vergheeven van de president- ende griffiersampten in den Hooghen Raede, mitsgaeders het fiscaelsampt ende ’t procureur-generaelsampt voorgevallen, is nae deliberatie goedtgevonden datte conferentie op ’t last- ende veylgelt nyet tusschen de gedeputeerden van deese provintie ende die van Zelandt alleen, maer in ’t bijweesen van de gedeputeerden ter Generaliteyt sal werden gehouden, opdat daer de cleyne clacht van de reedenen van Zeelandt de provintiën te beeter mogen werden bekent gemaeckt. Doch belanghende ’t fiscaelsampt zijn de leeden versocht het besogne over ’t advijs bij de Camer van Reeckeninge dienthalven gegeeven, alvooren mette heeren van Zelandt in conferentie te comen te willen voltrecken, ende belanghende het derde van ’t vergeeven van den president- ende griffiersampten in den Hooghen Raede, te hooren de naerder voorslaeghen die bij den heeren van Zeelandt souden mogen werden ghedaen ende daervan rapport te doen.

87. Deur ’t overlijden van den heer van Bennebroeck, genomineerde tottet vacerende bailliusschap van Kennemerlandt, de derde persoon comende te mancqueren omme daeruyt bij Zijn Hoogheyt electie ghedaen te werden, is verstaen dat in desselffs plaetse bij nyeuwen voorslagh een ander zal werden gesuppleert.

88. De heeren Committeerde Raden binnenstaende itereerden haer voorige clachten belanghende de extreme schaersheyt van de finantiën ende noot van ghelt, segghende van allen canten aengesproocken te worden om provisionele leeninge alvooren te velde te ghaen; den commies van de waeghens van ’t jaer 1638 noch eysschende ƒ 196.000 £, den commies Casenbroodt voor de scheepen van anno 1638 noch ƒ 224.000 £, den contrerolleur opten train van oorloge eysschende opte handt een somme van 25.000 £, de voerluyden opte waegens om haer meede gereedt te maecken op reeckeninge van ’t jaer 1639 een somme van elffduysent guldens, daerbij comende de quote in ’t eerste halff millioen totte leegherlasten ter somme van ƒ 290.000 £ ende de 2 maenden solts de 50 compagniën buyten de affectatie, mitsgaders eenige defectueuse compagniën opte affectatie ende het regement van Charnacé, nootsaeckelijcken voor haer vertreck uytte guarnisoenen te gheeven, behalven al ’tgunt totte zeezaecken van nooden is ende ontallijcke andere noodige necessiteyten meer, versoeckende sonder vorder uytstel haer daertoe penningen verschafft te werden. Waerop gedelibereert zijnde goedtgevonden is datte verclaeringe van alle de ontfangers op ’t stuck van ’t fons van de reductie gehoort zijnde, alsdan op deese remonstrantie ende clachten naerder resolutie zal werden genoomen.

89. Sijn geleesen de brieven van den resident Cracouw uyt Elsenoir van den 9^en april lestleeden, mentionnerende datten coningh van Denemercken den 2^en deeses tot Coppenhagen geweest zijnde den dubbelen thol op Coninghsbergen metten 100^en penning ende de verhooginge van ’t jaer 1639 op ’t eyckenhoudt, sijde, specerijen, pelterijen ende salpeeter hadde affgeschafft ende den thollenaers gelast haer alleen nae de tholrolle van ’t jaer 1638 te reguleren, sonder dat van deesen hem bij Zijn Ma.^t offte eenige grooten eenige kennisse is ghedaen offte oock dat hij in ’t mintste heefft connen verneemen hoe ’t mette andere thollen staet, daervan hij effenwel metten eersten verhoopt naerder bescheyt over te senden. Verclaert datte Engelssen belangende den thol op zeeckeren voet metten coningh hebben geaccordeert ende dat vanweegen de Spaensse zeeckere haeven was versocht om aldaer vrij met haer scheepen te mogen inloopen ende uytloopen omme te calfaeten, doch was tot noch toe bij den coningh nyet inne geresolveert connen werden. Des conings natuurlijcken zoon Christiaen Ulrich was nae den cardinael-infante ende voort nae Spagnen versonden om verscheyden secrete zaecken te verhandelen ende specialijcken om van den coningh te versoecken assistentie ende subsidie tegens d’een ende d’ander die hem in zijn rijck souden pooghen te beschadighen. Verclaert vorder dattet een geheel onstuymige, langhe ende koude winter is geweest, welckers gelijck in lange nyet beleefft is; dat noch nyet een schip uyt oosten aldaer aengecomen was; voorts dat men aldaer vreemde geruchten van hier stroyt van dat wij Sweeden ende andere tegens den coningh soecken op te rockenen ende een groote vloote prepareren met intentie om alles aldaer te ruïneren ende nyet een steen opten anderen te laeten ende diergelijcke discoursjes meer, die effenwel daer een groot nadencken gheeven.

Hierop gedelibereert zijnde, verstonden de leeden gesaementlijck dewijl deese affschaffinge van den thol den resident noch bij den coningh noch bij eenige ghrooten van ’t rijck is bekent ghemaeckt, dat daeromme daer kleyne faict op te maecken is ende is daeromme meede goedgevonden bij de resolutie te persisteren. Werdende teffens de gedeputeerden op ’t formeren van de instructie voor den ambassadeurs nae Denemercken te ghaen gecommitteert, versocht alles daertoe dienende op ’t spoedichste te willen prepareren ende dieshalven nyet in gebreecke te willen sijn.

Dan is effenwel goedtgevonden de billetten van de notificatie van ’t uytvaeren van de scheepen voor noch eenige daeghen in bedencken te houden.

90. Den admirael Tromp rapport doende van zijn weedervaeren bij de regeringe ende Admiraliteyt van Vrieslandt ende die van ’t Noorderquartier, verclaert de saecke so verre gebracht te weesen dat die van Vrieslandt aengenomen hebben haere drye scheepen promptelijck in zee te brengen ende noch twee andere in Goedereede mits die scheepen daer behoorlijcken voorsien haer geleevert wierdende; dat Groningen ende Overijsel haer scheepen meede beloofft hebben gereet te maecken; dat alleen Utert ende Gelderlandt naerder last verwachten ende die van ’t Noorderquartier oock aengenomen hebben nyet in gebreecke te sullen sijn in cas haer behoorlijcken penningen wierden verschafft. Dan dewijl bevonden hadde datte Admiraliteyten de veranderinge op ’t reglement van de custscheepen bij resolutie van den 31^en martii 1640 gedecreteert noch nyet bekent gemaeckt was, oordelde hooghnoodigh te weesen dat sulcx op ’t spoedichste geschiede ende dat haer aengeschreeven moght werden dat voortaen deese scheepen van behoorlijcke behoefften ende equippage sullen hebben te versorghen alsmeede van vivres totdat ander ordre sal zijn gestelt, opdatte scheepen van d’een ende d’ander verlaeten werdende nyet leedigh aen landt comen te legghen ende alsso de geheele zee ten proye werde gegheeven. Ter occasie van deesen is in deliberatie geleyt off de leeden deese aenschrijvinge aen de Collegiën nyet noodigh souden oordelen ende teffens dat van de geëyschte 644.000 £, weesende de quote van Hollandt in de custscheepen, een derdepart off meer soude mogen negotiëren ende dit ghelt dezelve Collegiën in handen te stellen omme apart geïmploieert te werden.

Die van Amsterdam, Enckhuysen ende wij sustineerden dat alvooren zeeckerlijck moste gepresteert werden bij de provintiën om haer quote te furneren alvoren deese veranderinge te doen, daer men ter contrariën uyttet rapport van den admirael verstaet dat die van Vrieslandt nyet gelast zijn anders als deur directeurs haer scheepen uyt te presten ende te versorghen. Meenden daeromme dat dit werck noch bij provisie de directeurs aenbevoolen ende dezelve tot dien eynde 1/3 part van de 644.000 £ in handen gestelt soude moghen worden.

De andere leeden sustinerende dat Committeerde Raeden nyet bij stucken ende brocken nu en dan telckens nyeuwe negotiatiën soude verghen aen de vergaderinge, maer eens voor al voor de nodighste necessiteyten te water ende te lande een petitie souden hebben te doen, is in dier voegen geconcludeert geworden.

91. Belanghende ’t invallen van de custscheepen bij somertijdt ende het revictaliëren van dezelve, ’t meerendeel van de leeden verstaende dat bij somertijdt in Zelandt ende ’s winters in de respective quartieren souden mogen invallen om te calffaeten, ende dat de cost bij de capiteynen zelffs voortaen souden mogen worden verschafft tegens 6 stuyvers per cop mits neegen maenden in see zijnde, off nae proportie te corten ende datt oock den lieutenant-admirael aenneemen soude op alles behoorlijck reguard te neemen ende de capiteynen te houden tot hun debvoir.

Eenige van andere opinie zijnde dat men ’t schaffen van de capiteynen allomme behoort aff te schaffen, daerdoor men 5 à 600.000 £ ’s jaers voor ’t landt soude connen profiteren, is dien onaengesien geconcludeert dat volgens ’t advijs van ’t meerendeel van de leeden de resolutie ingestelt ende alsdan naerder gearresteert zal werden.

92. De leeden effter versocht weesende omme de betaelinge van de waertgelders provisionelijck te willen op haer neemen mits op aenstaende vergaderinge daertoe eenige middelen geaffecteert ende vastgestelt werdende, conden daertoe nyet beweeght worden, meenden dat noch staende vergaderinge daertoe middelen behooren te werden ingewillicht, sodat nyet inne geconcludeert heefft connen werden.

93. De gedeputeerden uytten Raedt ter Admiraliteyt tot Rotterdam leeverden over schrifftelijcke deductie daerbij verthonende hoe dat die van Mastricht het passagegelt offte waterlicendt in handen gestelt weesende daerdeur het landtlicent dat voor de affgedanckte scheepscapiteynen opte binnenstromen geaffecteert is, meede inslocken, in voegen dattet zelve landtlicent voor deesen opgebracht hebbende 20.000 £ in ’t jaer nu maentelijck nyet meer als ontrent 600 £ houden can. Ende alsso ’tzelve ondraeghelijcken is, versochten alles ter Generaliteyt nae behooren gerepareert te moghen werden.

Waerop gedelibereert zijnde eenparichlijck verstaen ende geresolveert is dat blijvende het tractaet tusschen deesen Staet ende de stadt Mastricht innegeghaen op ’t stuck van ’t passagegelt de zaecke daernae ter Generaliteyt sal werden beleydt, dat den voorghaenden ontfanger offte imandt anders van den Staet het passagegelt sullen ontfanghen als voor deesen ende die van Mastricht alleen toegestaen omme tot haer meerder zeeckerheyt een contrerolleur daerbij te stellen ende dat den anderen alreede bij haer gestelt nyet meer en sal werden geleeden.

94. Op ’t versoeck van den ontfanger Hoeffijser gehoort weesende den thresorier Brasser hoe ’t staet mette executie van de Brandenburchse penningen, verclaerde datte zelve executie bij den Raedt gedecreteert ende alreede twee personen gecommitteert zijn omme die in ’t werck te stellen.

Dan datte zelve heeren meede gecommitteert zijn om de reparatie van de vervallen fortificatiën te besteeden, dan alsso sonder comptant gelt nyemant eenigh werck soude willen aenneemen. Dat daerom alleen wachten nae ’t gelt, te weeten die 150.000 £ daertoe geconsenteert, daertoe andere provintiën gereedt zijn ende alleen nae ’t gelt van Hollandt werdt verwacht.

Is nae deliberatie verstaen dat met allen ijver deese executie van de domeynen zal werden gevordert, werdende ten zelven eynde meede de heeren Committeerde Raden versocht de quote van de gemelte fortificatiën uytte eerste consenten aen de heeren gedeputeerden voors. te willen behandigen, opdat teffens het pericule bij naelaeticheyt te vreesen meede magh werden verhoedt.

95. De heeren van Leyden notificerende op haer tourbeurte ter Generaliteyt gecommitteert te hebben den heer Broeckhoven ende die van Hoorn den officier Sonck, zijn beyde voor aenghenaem gehouden ende verstaen dat op derzelver naeme commissie sal werden gedepescheert.

96. Sijn Hoogheyt bij brieven van den 24^en aprilis notificerende dat uytte genomineerde tottet vacerende raedtsheersampt in den Provincialen Raede geëligeert hadde den thresorier Kindschot, is ’tzelve voor aengenaem gehouden ende verstaen dat die van Zeelandt sullen werden aengeschreeven om op desselffs naeme meede commissie te willen depescheren.

97. De gedeputeerden naerder geëxamineert hebbende ’t advijs van de heeren van de Reeckeninge op ’t stuck van ’t fiscaelsampt, verclaeren bij ’tzelve bevonden te hebben dat anno 1607 bij onderlingh tractaet met Zelant verstaen is dat het fiscaelsampt ende procureur-generaelsampt met malcanderen souden werden gecombineert ende dat dan Hollandt dat officie voor twee beurten soude bedienen ende nae die van Zelandt met een beurte; dat deese combinatie tot noch nyet geschiet is ende mitsdien Hollandt oock nyet geseyt can worden daerinne beurte gehadt te hebben, veelmin in ’t procureur-generaelsampt, die zeedert dien tijdt nyet en is geweest.

Welcke reedenen pertinent zijnde ende bij ’t 20^e articule van ’t tractaet claer uytgedruckt werdende, meenen dat die van Zelant tegensgeworpen ende ’t recht van deese provintie behoort te werden gemaincteneert, temeer dewijl Kindschot zelff noyt van Hollandt noch Zeelandt daertoe gecommitteert, maer advocaet van de domeynen zijnde, oock bij ’t Hoff van Hollandt versocht is deese charge te willen waerneemen.

Ende is nae deliberatie met dit rapport geconformeert mits datte gedeputeerden sullen dienen van rapport van de naerder reedenen die de heeren van Zelandt hiertegens souden moghen allegeren, om op alles naerder gelet te werden.

98. De gedeputeerden met Zijn Hoogheyt over de Deensse zaecken gebesogneert, hebbende verclaert dat Zijn Hoogheyt ten uytersten recommandeert datte resolutie over de custscheepen genomen, behoorlijcken in ’t werck magh werden gestelt ende de noodige penningen daertoe bij de provintiën aen de Admiraliteyten verschafft. Ende dat die zaecke deese voormiddagh ter Generaliteyt naerder zal werden affgehandelt ende daerom vanweegen deese provintie dient verclaert wat advijs dienthalven inne te brenghen.

Waerop nae deliberatie bij meerderheyt van stemmen verstaen is dat men alhier goedtvindt de respective Admiraliteyten de resolutie aen te schrijven ende oock het gelt daertoe te besorghen ende datt ten zelven eynde 1/3 in de 644.000 tegens den penning XX zal werden genegotieert; dat oock gereedt zijn de Hollandse scheepen in zee te brenghen, oock mette Zeeusse cruyssers in naerder onderhandelinge te comen. Doch dat men nyet en verstaet dat die van Zeelandt van deese custscheepen eenige mogen tot andere zaecken diverteren, dat sulcx voor resolutie ter Generaliteyt zal worden ingebracht. ’Twelck ghedaen ende effter van gerapporteert zijnde aldaer geresolveert te weesen, datte directeurs souden werden affgeschreeven ende de respective Collegen ter Admiraliteyt aengeschreeven omme deese custscheepen weeder aen te slaen, behoorlijcken te equipperen ende te versorghen, daertoe haer behoorlijcke penningen souden werden verschafft.

Dat belanghende de penningen Gelderlandt verclaert hadde gereedt te weesen, behalven die van ’t quartier van Nimwegen; Zeelandt was meede gereedt, maer soude haer penningen stellen in handen van eenen commissaris Brouwer bij haer daertoe gecommitteert; Vrieslandt was gereet, maer soude de equippage ende verschot van penningen deur directeurs doen doen, alsso geen andere last hadden; Utrecht seyde meede met haer gelt gereet te zijn; Overijsel hadde al in handen van haer directeurs geconsigneert; Groningen was meede met haer gelt gereedt, wachte alleen opte resolutie van de personen in wiens handen sulcx soude connen werden bestelt, ende was aenghenomen op merghen die saecke naerder te resumeren ende vast te stellen.

Waerop effter gedelibereert weesende, ghoedtgevonden is te persisteren bij de resolutie van de scheepen onder de Admiraliteyten te brenghen, maer belanghende ’t maecken van zeeckere ontfangers, dattet zelve sal worden geëxcuseert totdat de provintiën daerop allomme eens sullen zijn ende het ghelt interim gefurneert werden aen de ontfangers bij de Collegiën daertoe gestelt mits apart geadministreert werdende.

99. Den vice-admirael Witte Wittersz. metten admirael binnenstaende, verclaerde met 3 scheepen uyt zee tot Vlissingen opgecomen te zijn, alwaer hij gehoopt hadde dat vivres, anckers, touwen ende allerley scheepsbehoefften soude gereedt gevonden hebben omme nae een corte calffaetinge datelijcken weeder zee te kiesen, daer hij maer een esquadre van 7 scheepen gelaeten hadde die in tweën gedeelt onder de Hooffden ende in ’t Canael ende daerontrent cruysten. Verclaert nyets met allen aldaer gevonden te hebben, maer ter contrarie datter noch ordre noch gelt is, versoeckende ootmoedighlijcken dewijl den viant alle preparaten maeckt om boven de 23 oude scheepen ende fregatten noch met 16 splinternyeuwe ende noch 7 à 8 op stapel staende so scheepen als fregatten op ’t spoedichste in zee te comen om de commerciën te destrueren, dat doch met allen ijever daertegens magh werden geghaen ende op ’t spoedighste alle de custscheepen in zee gebracht ende de respective Admiraliteyten aengeschreeven dezelve van tijdt te tijdt van alle nootlijcke behoefften te versorghen. Dan is verstaen dat met voorghaende resolutie dit versoeck in effecte is voldaen.

100. De heeren Committeerde Raeden effter binnenstaende omme over te leeveren een petitie van alle necessiteyten te waeter ende te lande die geen uytstel connen lijden, verclaeren met alle sinceriteyt ’tzelve ghedaen te hebben voor deesen, hoewel met articulen ende alsnoch eens voor al te verclaeren dat onmogelijck is eenigh leeger in ’t velt te brenghen, tenzij haer promptelijcken in handen gestelt werden de onderges. sommen, te weeten:

Werdende de waertghelders hierbuyten gelaeten die zij, Committeerde Raeden, meenden dat uyttet haertsteedegelt van nyeuws te consenteren behooren te werden betaelt.

De heeren van ’t Noorderquartier voeghden hierbij dat voor de zeezaecken van dat quartier tenmintsten meede een somme van 210.000 £ soude weesen van nooden, daerop meede gelet soude moeten werden.

Op alles gedelibereert zijnde conden meest alle leeden verstaen dattet fons van een millioen bij Committeerde Raden totte necessiteyten te waeter ende te lande soude mogen werden geïmploieert, uytgeseyt de 200.000 £ aen die van Delfft daeruyt te furneren tot afflossinge haerer capitaelen; dat men voorts noch daerenboven een somme van 500.000 £ soude mogen negotiëren om daeruyt te vervallen het ½ in de 644.000 totte custscheepen ende de 200.000 £ totte zeezaecken in ’t Noorderquartier, ende dat totte vordere lasten de restanten van de verpondinge behooren promptelijcken te werden geïnnet. Dan andere in deesen noch swaerhooffdich zijnde, is bij provisie geconcludeert datte heeren Committeerde Raeden de 800.000 £ tot een fons te negotiëren op hoope dat nyet van nooden weesen sal, sullen moghen aentasten totte dringhenste nooden, ende belanghende de vorder negotiatie dat mergen die zaecke soude werden geresumeert, alsmeede belanghende de waertghelders, daertoe de leeden contendeerden dat staende vergaderinge pennningen toe behooren te werden verschafft.

101. Rapport ghedaen zijnde van de conferentie met Zelandt gehouden ende daerbij verstaen weesende datte gedeputeerden van Zelandt nyet gelast waeren op last- ende veylgelt mette gedeputeerden ter Generaliteyt in conferentie te comen maer wel met Hollandt alleen, ende belanghende ’t vacerende president- ende griffiersampten van den Hooghen Raeden, dat wel mogen lijden dat wij voor dit mael den president souden stellen ende dat yeder provintie een griffier soude stellen van gelijcken maght ende authoriteyt ende dat men een precysen dagh prefigeren soude om weeder bijeen te comen ende alsdan de principale zaecke vast te stellen. Belanghende ’t fiscaelsampt datte reedenen van deese provintie haer bekent ghemaeckt zijnde dezelve eenighsints tegengesproocken, maer eyntelijck copye uyt versocht hadden om metten haeren te communiceren.

Hierop gedelibereert zijnde is verstaen dat ter Generaliteyt debvoiren sullen woren gedaen ten eynde de heeren van Zelandt haere grieffen tegens ’t last- ende veylghelt aldaer innebrenghen ende overleeveren. Ende dewijl verscheyden leeden den voorslagh van de heeren van Zelandt opte vacerende ampten in den Hooghen Raede nyet en connen advoieren, dat op andere expediënten zal worden gedacht; dat voorts belanghende het fiscaelsampt dezelve copye zal werden gegeeven van de reedenen die weegen deesen Staet zijn gemoveert ende interim in bedencken genomen off over de domeynen van deese provintie nyet bij provisie een fiscael sal behooren gestelt te worden.

102. Zijn Hoogheyt bij missive van den 26^en notificerende de electie van den rentemeester Doublet tottet vacerende raedtsheersampt in den Hooghen Raede, is ’tzelve voor notificatie aenghenomen ende verstaen dat aen Zelandt zal worden bekent gemaeckt omme van haer zijde meede commissie opten zelven persoon gedepescheert te worden.

103. Den colonel Morgan staet overleeverende van zijn affterstal ende dezelve beghrootende op ƒ 43.720 £, wierde bij ’t Noorderquartier geallegeert datte affterstallige maentgelden maer 31.200 £ conden bedraeghen ende de comptoiren aldaer insuffisant zijnde, dat uyt de gemeene negotiatie soude moeten werden vervallen; dan is effenwel geconcludeert dat den ontfanger van Enckhuysen offte anderssints de heeren Committeerde Raeden van ’t Noorderquartier den suppliant sullen hebben te contenteren bij de beste weeghen.

104. Effter geleesen zijnde de geredresseerde instructie voor den secretaris van den Staet mette geannexeerde lijste van ’t salaris, is dezelve bij de leeden geapprobeert ende verstaen dat op mergen tot nominatie ende electie zal worden geprocedeert van een persoon daertoe gequalificeert.

105. De ghemeene ontfangers van ’t Zuyderquartier binnenstaende vonden goedt te notificeren dat belanghende de reductie nyet langer en dient gefluctueert, alsso de luyden daerdeur opgehouden werden haer penningen te brengen, maer dat dezelve hoe eer hoe liever vast dient gestelt; hoopen vast dat wel ghaen sal ende geen swaricheyt te vreesen is, alsso veele van de haere al ghoede summen zijn gepresenteert, dan soude effenwel ’t vinden ende vaststellen van een fons het zeeckerste werck maecken. Vonden oock geraeden dat men een zeeckeren dagh stellen soude wanneer de reductie inghaen soude, te weeten 1^a julii ende wanneer eyndigen, te weeten den lesten december offte een halff jaer daernae, ende dat sulcx allomme bij publicatie offte anderssints behoort te werden bekent ghemaeckt. Hierop gedelibereert zijnde, waeren de leeden van contrarie opiniën, sodat de deliberatiën laet vallende, opgehouden behooren te worden tot merghen.

106. Die van Leyden in de Generaliteyts Reeckencaemer voorgeslaegen hebbende den persoon van Vesaenevelt, is dezelve voor aenghenaem gehouden ende verstaen dat commissie op zijn naem sal werden geprocureert.

107. Den heer van Brederode effter versoeckende om de meriten van hem ende zijn voorouderen ende volgens haer voorige gerechticheeden vrij ende exempt te mogen weesen van alle middelen van consumptie, is nae deliberatie bij de heeren van Schiedam, Monnickedam ende ons ’tzelve noch om vorige reedenen gedifficulteert ende daerom geen conclusie inne genomen connen werden.

108. De heeren Committeerde Raeden adviserende over de zaecken concernerende de betaelinge van de gevanghenen te Callo op ’t ingeleeverde van de heeren van den Raede van State ende daerop gedelibereert weesende, is verstaen de heeren Committeerde Raden te authoriseren om deese zaecke ten besten te dirigeren. Dan belanghende de petitie van den Raedt van 50.000 £ bij provisie te furneren tot furnissement van ’t cort van dezelve oncosten, is goedtgevonden daervan alvooren mette principalen te communiceren.

109. De ghemeene ontfangers van ’t Zuyderquartier versoeckende ten aensien van de affschaffinge van de maeckelardiën in reguarde van de moeyelijckheeden zelffs met deese reductie temeer bij haer te draeghen, in reedelijckheydt op haer tractament verhooght te worden, is nae deliberatie verstaen dat van 1^a april 1634 aff tot een jaer nae de reductie haer tractament zal werden verhooght ende ghoedtgedaen van 2 tot 3, mits dat nyet en sal werden betaelt voor ende alleen de reductie jaer en dagh off daerontrent in ’t werck sal werden gebracht.

110. D’zelve ontfanghers van advijs weesende dat wel geraeden weesen soude meede lijffrenten à la proportie van den XX^en penning van losrenten te doen negotiëren, is nyet goedtgevonden vooralsnoch daerinne te treeden, maer de zaecken uyt te stellen totte naeste vergaderinge.

111. De heeren Committeerde Raden ende Zijn Hoogheyt effter instantiën doende om satisfactie ende ordre totte penningen bij haer geëyscht die nyet leedigh gestaen connen werden sonder het gemeene landt in de uyterste extremiteyten te brenghen, waeren deesen belanghende de advijsen heel divers: d’eene tot 12, andere tot 14, 16 à 1800.000 £ te negotiëren consent draeghende, sodat gheen conclusie inne genomen conde werden, temeer dewijl de heeren Committeerde Raden present zijnde ende haer clachten representerende ghenochsaem aenweesen de onmoghelijckheyt om haer met al sulcken somme te connen behelpen; in allen gevalle aenwijsinge versoeckende wat lasten uytte geconsenteerde sommen souden betaelen om haer daernae te reguleren ende buyten opspraecke te blijven in cas de zaecke alsdan van andere canten souden moghen werden getroubleert ende verset.

Waerop effter omvraeghe ghedaen weesende ende de leeden iterativelijck gesommeert zijnde om haer naerder te openen ende lange disputen over ende weer over gevallen weesende ende die van Rotterdam, Gorchem ende Alckmaer nyet verder connende gebracht werden als totte negotiatie van 1.400.000 £, wij meede wel tot 1.600.000 £, maer bedinghende het fons te moeten behouden soo ’t noot was, is eyntelijcken geconcludeert dat een somme van 1.800.000 £ sal worden genegotieert; daeronder beghreepen sijnde 800.000 £ voor ’t fons, 200.000 £ bij Mirop voor Delfft te negotiëren, 200.000 £ voor Admiraliteyten van ’t Noorderquartier, Morgan daeronder gereeckent, ende ½ in de 644.000 £ voor de custscheepen, ende datte difficulterende leeden versocht werden tegens donderdagh toecomende daerop haer last inne te schrijven off datte Committeerde Raden gelast worden haer daertoe te disponeren ende bij weygeringe datte vergaderinge datelijcken weeder sal werden beschreeven.

112. Daernae in deliberatie gebracht weesende off nyet zeeckeren dagh behoort geprefigeert te worden wanneer de reductie soude behooren zijn inghangh te neemen ende te eyndighen ende daervan bij publicatie de ingeseetenen condschap ghedaen, vonden de meeste leeden sulcx dienstich ende geraeden ende voornaemelijck dat 1^a julii soude mogen inghaen ende den lesten decembris 1640 eyndigen; andere weeder meenden dat de crediteuren de insinuatie ghedaen zijnde geen reedenen en dienden om eenigen tijdt te stellen, maer dat opte betalinge van de interesten de crediteuren alles bekent gemaeckt sijnde haere penningen off gehouden sullen sijn te laeten staen tegens den penning XX offte tegens den verloopen tijdt ende penning 16 te ontfangen haere capitaele.

Dan is eyntelijck geconcludeert dat omme so grooten negotiatie als goedtgevonden is te connen becomen, best zal zijn de reductie wat traegher te doen inneghaen, te weeten tegens 1^a aprilis toecomende; wel verstaende datte publicatie van de genomen resolutie in de respective steeden ende allomme zal ghedaen werden halff junii toecomende tegens zeeckeren dagh de steeden aen te schrijven.

113. Op ’t versoeck van den orateur Hagha te kennen gheevende dat aen de Ottomanische Porta vanwegen deesen Staet nyemant en is omme de eere ende reputatie ontrent hetzelve hoff te conserveren ende dat daeromme wel noodigh weesen soude dat alvooren ’t respect van deesen Staet ende voordelen van voorige capitulatiën te verliesen, tenmintsten bij provisie yemant weegen deesen Staet gelast moght werden de complementen aldaer van condoleantiën ende anderssints waer te neemen omme alssoo de vrundtschap te conserveren; is nae deliberatie verstaen dewijl op dit subject verscheyden consideratiën loopen, dat daeromme in de naeste poincten van beschrijvinge sal werden gebracht.

114. De ghemeene coopluyden van Cola nyettegenstaende vorige brieven ende voorschrijvinge van Zijn Hoogheyt aen Zijn Ma.^t van Denemercken tot noch toe in ongeleegentheyt gebleeven sijnde ende versoeckende ter Generaliteyt haer de handt gebooden te mogen werden ten eynde ’t effect van haer vorige requeste mogen becomen, is verstaen dat de ordinaris gedeputeerden ter Generaliteyt zal worden gelast bij alle middelen deese zaecke de handt te bieden teneynde de ingeseetenen deeser landen in haere commerciën opte Russische cust neffens die van Denemercken mogen worden geconserveert; zelffs de ambassadeurs nae Sweeden dienthalven meede naerder te lasten.

115. Belanghende de notificatie van ’t uytvaeren van de scheepen op Oosten ende Noorweegen, is verstaen datte steeden aengescheeven ende de billetten daervan allomme metten eersten sullen werden geaffigeert.

116. Tottet vacerende secretarisschap van den Staedt zijn genomineert den pensionaris Beaumont van Dordrecht met 17 stemmen, den secretaris De Vries van Amsterdam met 16 stemmen ende Albert Bruyninghs met elff stemmen ende is bij resumptie uytte zelve tot secretaris geëligeert den pensionaris Beaumont van Dordrecht.

117. In plaetsen van den overleeden heer van Bennebroeck is opte nominatie gesuppleert joncker Arent van Wassenaer zoon van den heer van Duvenvoirde, ende voorts verstaen dat sulcx Zijn Hoogheyt zal werden bekent ghemaeckt omme opte electie daerop beneffens de voor deesen genomineerde daerop meede reguard ghenoomen te moghen werden.

118. Eyntelijck meede geresumeert weesende ’t versoeck van den heer van Brederode omme mits de meriten van zijn voorouders deesen Staet beweesen gelijck altijt van oudts geprivilegeert geweest zijn, alsnoch meede te genyeten de exemptie ende vrijheyt van de middelen van consumptie hier ter plaetse geheeven, ten aensien meede dat alle ambassadeurs ende ministers van andere coningen ende princen dezelve voor deesen affgeschafft zijnde meede weeder toegestaen is geworden, behalven dat Sijn Hoogheydt sulcx ten hooghsten meede was recommanderende, is nae deliberatie bij meest alle leeden om dezelve reedenen daerinne geconsenteert, uytgeseyt bij Schiedam, Monnickedam ende ons. Dan deur naerder instantiën die van Schiedam ende Monnickedam meede op ’t behaegen van haer principalen daerinne conserterende ende wij ons singulier bevindende, hebben beneffens andere daerinnen meede geconsenteert, mits dat dit exempel nyet in consequentie getrocken soude werden ende dat meede die vrijheyt gheen inghangh soude neemen dan nae de respective verpachtingen van elck middel ende dat sulcx den pachters daervan alvooren tijdelijck sullen werden verwittight om geen doleantiën daerop te fileren, mitsgaders datte heeren Committeerde Raden ghoede ordre sullen stellen teneynde onder deese vrijheyt geen andere sluyckerijen en werden gepractiseert. In welcker voegen oock eyntelijck geconcludeert is geworden.

Ende is hiermeede de vergaderinge gescheyden ende gedimitteert.